شیوه استفاده صحیح از تیلر (کولتیواتور) در شالیزار (مزارع برنج)
استفاده از تیلر در شالیزارها، به دلیل ماهیت خاص خاک (معمولاً مرطوب و گل‌آلود) و نیاز به آماده‌سازی ویژه برای کشت برنج، نیازمند رویکردی متفاوت نسبت به شخم‌زنی در زمین‌های خشک است. هدف اصلی در شالیزار، ایجاد یک بستر گل‌آلود و هموار برای نشاء برنج است.
نکات ایمنی و آماده‌سازی قبل از شروع کار در شالیزار
دفترچه راهنما: همیشه به دفترچه راهنمای تیلر خود مراجعه کنید، زیرا برخی مدل‌ها ممکن است برای کار در شالیزارها (مانند داشتن چرخ‌های آهنی یا تیغه‌های خاص) بهینه‌سازی شده باشند.
پوشش مناسب: از چکمه‌های بلند ضدآب، لباس کار مناسب، دستکش‌های مقاوم و عینک ایمنی استفاده کنید. کار در محیط گل‌آلود می‌تواند باعث پاشش گل و لای شود.
بررسی تیغه‌ها: تیغه‌ها را از نظر کندی، خمیدگی یا شکستگی بررسی کنید. در شالیزار، تیغه‌ها ممکن است با ریشه‌ها یا سنگ‌های کوچک برخورد کنند.
بررسی سطح مایعات: سطح روغن موتور، روغن گیربکس و سوخت را بررسی کنید.
تمیزی فیلتر هوا: فیلتر هوا را به دقت بررسی کنید. در محیط‌های گل‌آلود، فیلتر هوا سریع‌تر کثیف می‌شود. تمیز بودن فیلتر برای عملکرد بهینه موتور حیاتی است.
تنظیمات خاص شالیزار:
چرخ‌ها: در بسیاری از تیلرها برای کار در شالیزار، چرخ‌های لاستیکی با چرخ‌های آهنی (چرخ‌های قفسی یا پره‌ای) جایگزین می‌شوند. این چرخ‌ها کشش بسیار بهتری در گل و لای ایجاد می‌کنند و از گیر کردن دستگاه جلوگیری می‌کنند.
محافظ گل و لای: مطمئن شوید محافظ‌های گل و لای (فندرها) به درستی نصب شده‌اند تا از پاشش گل و لای به سمت کاربر جلوگیری شود.
تنظیمات عمق: میله عمق‌سنج را برای کار در عمق مناسب گل و لای تنظیم کنید.
شیوه صحیح کار با تیلر در شالیزار
هدف اصلی در شالیزار، پادلینگ (Puddling) یا گل‌آلود کردن و هموار کردن زمین است. این فرآیند شامل مخلوط کردن خاک با آب برای ایجاد یک لایه گل‌آلود و نفوذناپذیر در زیر سطح است که به حفظ آب در شالیزار کمک می‌کند.
آب‌گیری اولیه زمین:
قبل از شروع شخم‌زنی، شالیزار را به میزان کافی آب‌گیری کنید تا یک لایه آب روی سطح خاک قرار گیرد. عمق آب معمولاً بین 5 تا 15 سانتی‌متر است، اما این میزان می‌تواند بسته به نوع خاک و مرحله آماده‌سازی متفاوت باشد.
اجازه دهید آب برای مدتی در زمین بماند تا خاک به خوبی خیس بخورد و نرم شود.
عمق اولیه و سرعت موتور:
عمق اولیه را کم تنظیم کنید. در اولین عبور، هدف اصلی مخلوط کردن لایه سطحی خاک با آب است.
گاز موتور را در حالت متوسط یا کمی بیشتر از متوسط قرار دهید. در شالیزار، معمولاً نیازی به حداکثر گاز نیست، زیرا تیغه‌ها در محیط گل‌آلود مقاومت کمتری دارند.
اگر از چرخ‌های آهنی استفاده می‌کنید، تیلر کشش بسیار خوبی خواهد داشت.
حرکت و کنترل تیلر:
اجازه دهید تیلر به آرامی در گل و لای فرو رود. نیازی به فشار زیاد نیست.
تیلر را محکم نگه دارید و کنترل آن را حفظ کنید. حرکت در گل و لای می‌تواند باعث نوسان دستگاه شود.
مسیرهای موازی: شخم‌زنی را در مسیرهای موازی و منظم انجام دهید. سعی کنید هیچ قسمتی از زمین را از قلم نیندازید.
همپوشانی: در هر عبور، کمی همپوشانی با مسیر قبلی داشته باشید تا از شخم‌زنی کامل تمام سطح اطمینان حاصل کنید.
پادلینگ (گل‌آلود کردن):
در شالیزار، هدف اصلی خرد کردن کلوخ‌ها نیست، بلکه مخلوط کردن خاک با آب برای ایجاد یک بستر گل‌آلود و یکنواخت است.
تیغه‌ها در گل و لای، خاک را به خوبی زیر و رو کرده و با آب مخلوط می‌کنند. این کار باعث شکستن ساختار خاک و ایجاد یک لایه نفوذناپذیر در زیر سطح می‌شود.
ممکن است نیاز باشد چندین بار روی یک منطقه عبور کنید تا به قوام گل‌آلود مورد نظر برسید.
هموارسازی (Leveling):
پس از پادلینگ، بسیار مهم است که سطح شالیزار را هموار کنید. یک سطح هموار برای توزیع یکنواخت آب و رشد یکنواخت نشاء برنج ضروری است.
برخی تیلرها دارای ابزارهای هموارسازی (مانند یک تخته یا تیغه صاف‌کننده) هستند که می‌توانند به پشت دستگاه متصل شوند.
می‌توانید با عبورهای نهایی و تنظیم عمق تیلر، به هموارسازی سطح کمک کنید.
نکات آموزشی و عملی برای کار در شالیزار
عمق کار: عمق شخم‌زنی در شالیزار معمولاً کمتر از زمین‌های خشک است و بیشتر بر لایه سطحی خاک تمرکز دارد. عمق زیاد می‌تواند باعث بالا آمدن لایه‌های زیرین خاک و مشکلات زهکشی شود.
سرعت پیشروی: در گل و لای، سرعت پیشروی تیلر ممکن است کندتر باشد. صبور باشید و اجازه دهید دستگاه کار خود را انجام دهد.
مدیریت گل و لای:
گل و لای می‌تواند به راحتی به تیغه‌ها و بدنه دستگاه بچسبد. این امر می‌تواند باعث افزایش وزن دستگاه، کاهش کارایی و حتی آسیب به قطعات شود.
به صورت دوره‌ای، تیغه‌ها و چرخ‌ها را از گل و لای تمیز کنید.
مراقبت از موتور: در محیط‌های مرطوب و گل‌آلود، مراقبت از موتور و سیستم هوا بسیار مهم است. فیلتر هوا را به طور منظم بررسی و تمیز کنید.
خنک‌کاری موتور: مطمئن شوید پره‌های خنک‌کننده موتور توسط گل و لای مسدود نشده‌اند تا موتور بیش از حد داغ نشود.
محدودیت‌ها: از کار با تیلر در گل و لای بسیار عمیق یا زمین‌های با شیب زیاد که ممکن است باعث واژگونی دستگاه شود، خودداری کنید.
مراقبت‌های پس از کار در شالیزار
مراقبت‌های پس از کار در شالیزار به دلیل ماهیت گل‌آلود محیط، اهمیت ویژه‌ای دارد:
شستشوی کامل: بلافاصله پس از اتمام کار، تیلر را با آب پرفشار (مانند کارواش) کاملاً بشویید تا تمام گل و لای از روی تیغه‌ها، چرخ‌ها، بدنه و موتور پاک شود. گل و لای خشک شده می‌تواند باعث خوردگی و آسیب به قطعات متحرک شود.
بررسی تیغه‌ها: تیغه‌ها را از نظر هرگونه آسیب، خمیدگی یا فرسودگی بررسی کنید.
روان‌کاری: پس از شستشو و خشک شدن کامل، تمامی قسمت‌های متحرک، اتصالات و نقاط گریس‌خور را روان‌کاری کنید تا از زنگ‌زدگی و سایش جلوگیری شود.
بررسی فیلتر هوا: فیلتر هوا را دوباره بررسی کنید و در صورت نیاز تمیز یا تعویض کنید.
نگهداری موتور: سطح روغن موتور و سایر مایعات را بررسی کنید.
با رعایت این نکات، می‌توانید به طور موثر و ایمن از تیلر خود در شالیزار استفاده کرده و زمین را برای کشت برنج به بهترین شکل آماده کنید.
