در بیمارستانها و مراکز درمانی، تأمین برق پایدار نه تنها یک ضرورت، بلکه یک موضوع حیاتی و مرتبط با جان انسان‌هاست. یک قطعی برق کوتاه می‌تواند منجر به از کار افتادن تجهیزات نجات‌بخش، سیستم‌های روشنایی اتاق عمل و دستگاه‌های پشتیبان حیات شود. بنابراین، ژنراتورهای اضطراری در این محیط‌ها به عنوان شریان اصلی حیات عمل می‌کنند و نصب و نگهداری آن‌ها تابع قوانین و استانداردهای بسیار سخت‌گیرانه‌ای است.
چرا ژنراتورهای بیمارستانی متفاوت هستند؟
ژنراتورهای مورد استفاده در مراکز درمانی با ژنراتورهای صنعتی معمولی تفاوت‌های اساسی دارند. در یک کارخانه، توقف کوتاه برق شاید به ضرر مالی منجر شود، اما در یک بیمارستان، می‌تواند به فاجعه تبدیل گردد. به همین دلیل، سیستم‌های برق اضطراری بیمارستانها بر اساس طبقه‌بندی بارها طراحی می‌شوند:
سیستم برق حیاتی (Critical Branch): این بخش برای تأمین برق اتاق‌های عمل، بخش‌های مراقبت‌های ویژه (ICU)، آزمایشگاه‌ها و دستگاه‌های پشتیبان حیات در نظر گرفته شده است.
سیستم برق ایمنی (Life Safety Branch): این بخش مسئول تأمین برق سیستم‌های هشدار آتش، چراغ‌های اضطراری، مسیرهای خروج و آسانسورها است.
الزامات فنی و استانداردهای کلیدی
برای تضمین بالاترین سطح اطمینان، ژنراتورهای بیمارستانی باید ویژگی‌های فنی زیر را داشته باشند:
قابلیت اطمینان بالا: ژنراتور باید از اجزا و موتورهایی با بالاترین کیفیت ساخته شده باشد که برای کارکرد بدون وقفه و درازمدت طراحی شده‌اند.
زمان راه‌اندازی سریع: ژنراتور باید به سرعت و معمولاً در کمتر از ۱۰ ثانیه پس از قطع برق شبکه، روشن شده و به ولتاژ و فرکانس پایدار برسد.
سیستم کنترل پیشرفته: یک سوئیچ انتقال خودکار (ATS) برای جابه‌جایی بدون دخالت انسان بین برق شبکه و ژنراتور ضروری است.
ظرفیت مخزن سوخت: مخزن سوخت باید به اندازه‌ای باشد که ژنراتور بتواند حداقل برای ۴۸ تا ۹۶ ساعت مداوم زیر بار کامل کار کند تا در صورت طولانی شدن قطعی، برق ساختمان تأمین شود.
محل نصب: ژنراتور باید در یک اتاق یا محفظه مقاوم در برابر آتش، با تهویه مناسب و دور از مناطق پرتردد بیمارستانی نصب شود تا از آلودگی صوتی و خطرات احتمالی جلوگیری گردد.
پروتکل‌های نگهداری و تست‌های دوره‌ای
پایداری عملکرد ژنراتور به نگهداری دقیق آن وابسته است. به همین دلیل، پروتکل‌های سخت‌گیرانه‌ای برای تست و نگهداری تعریف شده است:
تست هفتگی: ژنراتور باید به صورت هفتگی و برای مدت حداقل ۳۰ دقیقه، بدون بار یا با بار کم، روشن شود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.
تست ماهیانه (تست بار): حداقل یک بار در ماه، ژنراتور باید زیر بار واقعی یا شبیه‌سازی شده تست شود تا توانایی آن در تأمین برق کامل بخش‌های حیاتی بررسی گردد.
نگهداری پیشگیرانه: سرویس‌های دوره‌ای شامل تعویض روغن، فیلترها و بررسی وضعیت باتری‌های استارت، طبق یک برنامه زمانی دقیق و مستند انجام می‌شود.
گزارش‌دهی دقیق: تمامی تست‌ها و اقدامات نگهداری باید به صورت کامل ثبت و نگهداری شوند تا در زمان بازرسی نهادهای نظارتی قابل ارائه باشند.
در مجموع، ژنراتور اضطراری در مراکز درمانی تنها یک دستگاه برقی نیست، بلکه یک عنصر اصلی در حفظ امنیت و سلامت بیماران است. رعایت دقیق استانداردها و پروتکل‌های نگهداری، یک مسئولیت حیاتی برای تمامی مدیران و متخصصان فنی این بخش محسوب می‌شود.
