انتخاب نوع سیستم انتقال قدرت (گیربکسی یا تسمه‌ای) در تیلرهای کشاورزی (بنزینی و گازوئیلی) یکی از مهم‌ترین تصمیماتی است که بر راندمان، دوام، هزینه نگهداری و نوع کاربرد دستگاه تأثیر می‌گذارد. هر دو سیستم مزایا و معایب خاص خود را دارند که باید بر اساس نوع خاک، اندازه زمین و شدت کار مورد انتظار، ارزیابی شوند.
۱. تیلرهای گیربکسی (Direct Drive)
در این سیستم، قدرت موتور توسط یک شفت یا کوپلینگ مستقیم به جعبه دنده (گیربکس) منتقل می‌شود و سپس به محور چرخ‌ها یا تیغه‌ها می‌رسد.
الف) مشخصات فنی و عملکرد
- راندمان انتقال قدرت: بالاترین راندمان. به دلیل کوپل مستقیم موتور به گیربکس، کمترین اتلاف نیرو (اصطکاک و لغزش) وجود دارد.
- قدرت و گشتاور: بسیار بالا. توانایی انتقال گشتاور بالا را دارد و برای زمین‌های سفت، شخم‌زنی عمیق و نصب ادوات سنگین (مانند گاوآهن) ایده‌آل است.
- اجزای اصلی: موتور، کلاچ، گیربکس (با دنده‌های مختلف) و شفت خروجی.
- مقاومت در برابر فشار: مقاومت عالی در برابر فشار ناگهانی و بار زیاد؛ گیربکس از موتور در برابر نیروهای بازگشتی محافظت می‌کند.
- وزن: معمولاً سنگین‌تر هستند، که این وزن به پایداری دستگاه در حین شخم زدن کمک می‌کند.
ب) مزایا و معایب
مزایا | معایب |
دوام بالا: عمر طولانی‌تر قطعات داخلی (دنده‌ها و شفت‌ها). | قیمت بالاتر: هزینه تولید، خرید و تعمیر گیربکس بیشتر است. |
نیاز به نگهداری کمتر: نیاز به تعویض روغن گیربکس در فواصل منظم. | تعمیرات پیچیده‌تر: تعمیر گیربکس نیازمند دانش فنی تخصصی است. |
عملکرد عالی در زمین‌های سخت: به دلیل وزن و گشتاور بالا. | وزن زیاد: مانور دادن در فضاهای تنگ و حمل و نقل آن سخت‌تر است. |
تنوع دنده: دارای دنده‌های جلو و عقب و اغلب دارای حالت سبک/سنگین. | صدای بیشتر: صدای مکانیکی گیربکس در حین کار. |
۲. تیلرهای تسمه‌ای (Belt Drive)
در این سیستم، قدرت موتور توسط یک یا چند تسمه و مجموعه‌ای از پولی‌ها (قرقره‌ها) به محورهای حرکتی منتقل می‌شود.
الف) مشخصات فنی و عملکرد
- راندمان انتقال قدرت: متوسط. همواره مقداری از قدرت موتور به دلیل اصطکاک و لغزش تسمه‌ها، به‌خصوص تحت بار زیاد، از دست می‌رود.
- قدرت و گشتاور: متوسط. برای کارهای سبک تا نیمه سنگین مناسب است و معمولاً در مدل‌های بنزینی با قدرت کمتر رایج است.
- اجزای اصلی: موتور، پولی‌های موتور و گیربکس، تسمه‌ها و کشنده تسمه.
- مقاومت در برابر فشار: تسمه به عنوان یک کلاچ اضطراری عمل می‌کند. در صورت برخورد تیغه‌ها با مانع سخت (مانند سنگ)، تسمه می‌لغزد و از آسیب جدی به موتور یا گیربکس جلوگیری می‌کند.
- وزن: سبک‌تر هستند.
ب) مزایا و معایب
مزایا | معایب |
قیمت پایین‌تر: ساختار ساده‌تر، هزینه تولید کمتر. | تعویض تسمه: تسمه‌ها جزء مصرفی هستند و باید به دلیل پارگی یا لغزش تعویض شوند. |
سادگی تعمیر: تعمیرات معمول (مانند تعویض تسمه یا تنظیم کشش) آسان‌تر است. | عمر مفید کوتاه‌تر: در مقایسه با گیربکس، عمر مفید کمتری دارند. |
سبکی و مانورپذیری بالا: حمل و نقل و کار در فضاهای محدود آسان است. | حساسیت به رطوبت: لغزش تسمه در محیط‌های مرطوب و گل‌آلود افزایش می‌یابد. |
عملکرد نرم: شوک‌های ضربه‌ای موتور را جذب می‌کند. | راندمان پایین‌تر: اتلاف قدرت و گشتاور در بارگذاری بالا. |
۳. جمع‌بندی و انتخاب بر اساس نوع تیلر و سوخت
انتخاب بین این دو سیستم به نوع سوخت و قدرت موتور نیز مرتبط است:
نوع سیستم | تیلر بنزینی (معمولاً 5.5 تا 9 اسب) | تیلر گازوئیلی (معمولاً 7 تا 12 اسب) |
گیربکسی (Direct Drive) | رایج است. برای تبدیل تیلرهای بنزینی به دستگاهی با کاربری سنگین و شخم عمیق. | بسیار رایج. موتور دیزلی (با گشتاور بالا) برای انتقال حداکثری نیرو به زمین نیاز به گیربکس دارد. |
تسمه‌ای (Belt Drive) | رایج است. برای مصارف سبک، خانگی، و در تیلرهایی که قیمت تمام‌شده پایین در اولویت است. | نایاب. استفاده از تسمه در کنار گشتاور بالای موتور دیزلی، باعث سایش و پارگی سریع تسمه می‌شود. |
توصیه نهایی:
- اگر کار شما سنگین، زمین شما سفت است و نیاز به شخم عمیق و نصب ادوات جانبی بزرگ دارید (مانند شالیزار یا زمین بزرگ): قطعاً سیستم گیربکسی (Direct Drive) را انتخاب کنید.
- اگر کار شما سبک، زمین شما نرم است و مانورپذیری و قیمت برای شما اولویت دارد (مانند باغات کوچک و حیاط): سیستم تسمه‌ای (Belt Drive) کافی و اقتصادی است.
آیا تمایل دارید در مورد "نقش و عملکرد کلاچ در تیلرهای گیربکسی و تسمه‌ای" اطلاعات بیشتری ارائه دهم؟
