سیستم استارت هندلی (Recoil Starter) در تیلرها و کولتیواتورهای بنزینی و دیزلی، یک مکانیسم حیاتی برای راه‌اندازی موتور است. خرابی این سیستم، که اغلب شامل پارگی طناب، شکستگی فنر برگشت، یا فرسودگی کفشک‌های کلاچ استارت است، مانع از روشن شدن دستگاه می‌شود. تعمیر موفقیت‌آمیز نیازمند درک اجزای کلیدی و مراحل صحیح باز و بسته کردن است.
۱. اجزای سیستم استارت هندلی
سیستم استارت از دو بخش اصلی تشکیل شده است که با هماهنگی کار می‌کنند:
پوسته و قرقره (Housing and Pulley): شامل بدنه اصلی، قرقره‌ای که طناب دور آن پیچیده می‌شود و فنر برگشت.
کلاچ استارت (Starting Clutch / Pawls): قطعاتی که در لحظه کشیدن طناب با فلایویل موتور درگیر می‌شوند و پس از رها شدن طناب، به صورت خودکار جدا می‌گردند.
الف) اجزای کلاچ استارت (Pawls)
کفشک‌ها/پنجه‌ها (Pawls): دو یا چند قطعه فلزی یا پلاستیکی که به شفت قرقره استارت متصل هستند.
فنر کفشک‌ها: فنرهای کوچکی که وظیفه دارند کفشک‌ها را پس از رها شدن طناب، از فلایویل جدا کنند.
پوشش فلایویل (Flywheel Cup): بخش دندانه‌داری روی فلایویل موتور که کفشک‌ها با آن درگیر می‌شوند.
۲. عیب‌یابی مشکلات رایج سیستم استارت
| مشکل | علت احتمالی | راهکار تعمیر |
| طناب گیر کرده یا نمی‌کشد. | شکستگی فنر برگشت اصلی (Recoil Spring) یا گره خوردن طناب داخل قرقره. | تعویض فنر برگشت و بررسی مسیر طناب. |
| طناب می‌کشد، اما موتور را نمی‌چرخاند. | فرسودگی یا شکستگی کفشک‌های کلاچ استارت (Pawls) یا فنرهای کوچک آن‌ها. | تعویض کفشک‌ها و فنرهای مرتبط. |
| سختی در کشیدن طناب. | عدم خروج صحیح کفشک‌ها از فلایویل (درگیری دائم)، یا زنگ‌زدگی و آلودگی قرقره. | تمیزکاری و روغن‌کاری کلاچ. تنظیم یا تعویض فنرهای کفشک. |
| طناب کشیده می‌شود، اما به سرعت برنمی‌گردد. | خستگی یا شکستگی فنر برگشت، یا تجمع گریس و کثیفی روی فنر و قرقره. | تمیزکاری و روغن‌کاری مجدد یا تعویض فنر برگشت. |
۳. مراحل تخصصی تعمیر و بازسازی فنر برگشت و طناب
تعمیر فنر برگشت (که دارای تنش بالایی است) باید با احتیاط انجام شود.
الف) باز کردن و دمونتاژ
جداسازی پوسته: چهار تا شش پیچ نگه‌دارنده پوسته استارت را از بدنه موتور باز کنید.
تخلیه تنش (در صورت سلامت فنر): اگر طناب در وضعیت بیرون کشیده گیر کرده، قبل از باز کردن، سعی کنید طناب را به آرامی و با کنترل کامل به داخل قرقره هدایت کنید.
باز کردن قرقره: قرقره را از شفت مرکزی خارج کنید. فنر برگشت در زیر قرقره یا در یک محفظه جداگانه قرار دارد.
ب) تعویض فنر برگشت (Recoil Spring)
خارج کردن فنر: فنرهای شکسته را با احتیاط خارج کنید. فنرها به صورت مارپیچ فشرده شده‌اند و می‌توانند خطرناک باشند.
نصب فنر جدید: فنر جدید را در جهت صحیح در پوسته یا محفظه خود قرار دهید. اطمینان حاصل کنید که قلاب داخلی فنر به شیار مرکزی پوسته یا شفت متصل شود.
پیچاندن (Pre-Tensioning): قرقره را در جهت صحیح نصب کرده و طناب جدید را وارد کنید (اگر طناب پاره شده است). قبل از بستن نهایی، باید چند دور اضافی فنر را در جهت پیچش بپیچانید (Pre-Tension) تا طناب پس از رها شدن، کاملاً جمع شود. این کار باید با تکرار مراحل کشیدن و رها کردن با کنترل دقیق انجام گیرد.
ج) تعویض طناب
اندازه و گره: از طناب مخصوص استارتر استفاده کنید. طناب را از طریق سوراخ قرقره و دسته عبور دهید و در انتها گره محکم بزنید. مطمئن شوید که طناب به اندازه کافی بلند باشد تا موتور را به حرکت درآورد، اما نه آنقدر که به انتهای فنر برسد.
۴. تعمیر کلاچ مکانیکی استارت (Pawls)
کلاچ استارت معمولاً روی شفت مرکزی قرقره قرار دارد و هنگام کشیدن طناب بیرون می‌آید.
الف) عیب‌یابی کفشک‌ها
بررسی فیزیکی: کفشک‌ها را برای شکستگی یا سایش شدید در لبه‌هایی که با فلایویل درگیر می‌شوند، بررسی کنید. کفشک‌های پلاستیکی یا فرسوده باید تعویض شوند.
تست فنرهای کوچک: فنرهای ریز نگه‌دارنده کفشک‌ها را بررسی کنید. اگر این فنرها ضعیف یا شکسته باشند، کفشک‌ها پس از استارت از فلایویل جدا نمی‌شوند یا به درستی درگیر نمی‌گردند.
ب) تمیزکاری و روان‌کاری
هرگز گریس استفاده نکنید: برای این قطعات هرگز نباید از گریس یا روغن سنگین استفاده شود. این مواد در هوای سرد سفت شده و مانع از حرکت آزادانه کفشک‌ها می‌شوند.
تمیزکاری خشک: کفشک‌ها، فنرها و سطح داخلی پوشش فلایویل را با اسپری تمیزکننده ترمز یا الکل تمیز کنید تا هرگونه رسوب یا کثیفی از بین برود.
ج) مونتاژ مجدد
کفشک‌ها و فنرها را به درستی در محل خود قرار دهید. مطمئن شوید که هنگام کشیدن طناب، کفشک‌ها به راحتی بیرون می‌آیند و با رها کردن، فنرها بلافاصله آن‌ها را به داخل می‌کشند.
سپس پوسته استارت را روی موتور محکم کنید و اتصالات را بررسی کنید.
