موتورهای دیزلی تک سیلندر (مانند موتورهای تیلر و پمپ آب) اغلب از یک سیستم کاهشدهنده کمپرس (Decompression System) برای آسانتر کردن استارت هندلی یا الکتریکی استفاده میکنند. با این حال، دو مشکل رایج میتواند مانع از روشن شدن این موتورها شود: قفل هیدرولیک (HydroLock) و خرابی یا نقص در عملکرد سیستم کاهش کمپرس و فنر استارت. عیبیابی و رفع صحیح این مشکلات برای محافظت از قطعات داخلی موتور حیاتی است.
۱. عیبیابی و رفع مشکل قفل هیدرولیک (Hydro-Lock)
قفل هیدرولیک وضعیتی است که در آن مایعی غیرقابل تراکم (مانند آب، مایع خنککننده یا روغن زیاد) وارد سیلندر شده و از بالا رفتن کامل پیستون در زمان تراکم جلوگیری میکند. این وضعیت میتواند به میللنگ، شاتون و پیستون آسیب جدی وارد کند.
الف) علائم قفل هیدرولیک
عدم چرخش میللنگ: استارت هندلی یا الکتریکی به شدت سفت شده یا اصلاً نمیچرخد.
پارگی طناب استارت: تلاش برای کشیدن طناب استارت با نیروی زیاد منجر به پارگی آن میشود.
صدای "تق" فلزی: در هنگام تلاش برای استارت، ممکن است صدای فلزی شکستن یا خم شدن شاتون شنیده شود.
ب) مراحل تخلیه و بازیابی موتور
ایمنی: فوراً تلاش برای استارت مجدد را متوقف کنید.
خارج کردن انژکتور/شمع گرمکن: برای تخلیه سیلندر، انژکتور یا شمع گرمکن (Glow Plug) را از سرسیلندر باز کنید. (در موتورهای دیزلی، معمولاً انژکتور محل مناسبی است).
تخلیه مایع: پس از باز کردن، طناب استارت را به آرامی و با دقت بکشید (یا استارت الکتریکی را برای لحظهای کوتاه درگیر کنید). مایع به دام افتاده به صورت اسپری از سوراخ انژکتور/شمع خارج خواهد شد.
بررسی آسیب: پس از تخلیه کامل مایع، انژکتور/شمع را نصب کنید. موتور را به آرامی با دست بچرخانید تا مطمئن شوید که میللنگ بدون سایش یا صدای غیرعادی میچرخد. اگر حرکت سفت یا صدا زیاد بود، احتمالاً شاتون خم شده و نیاز به تعمیر اساسی موتور (اورهال) وجود دارد.
یافتن منشأ مایع: مایع قفل هیدرولیک معمولاً از یکی از منابع زیر میآید:
آب: در صورت کار کردن تیلر در آب عمیق یا بارش باران شدید.
مایع خنککننده: در صورت سوختن واشر سرسیلندر یا ترک خوردن سرسیلندر (در موتورهای آب خنک).
روغن زیاد: در صورت پر کردن بیش از حد روغن یا مشکل در آببندی سرسیلندر.
۲. عیبیابی سیستم کاهشدهنده کمپرس
سیستم کاهشدهنده کمپرس به صورت موقت سوپاپ خروجی یا ورودی را در طول استارت باز نگه میدارد تا فشار تراکم کاهش یابد و استارت آسانتر شود.
الف) علائم خرابی سیستم کاهش کمپرس
سختی غیرعادی استارت: کشیدن طناب استارت بسیار دشوار است، انگار سیستم کاهش کمپرس اصلاً درگیر نمیشود.
خارج شدن اهرم کاهش کمپرس: در برخی مدلها، اهرم کاهش کمپرس پس از استارت موفقیتآمیز به طور خودکار به وضعیت عادی باز نمیگردد.
ب) عیبیابی مکانیسم کاهش کمپرس
لقی سوپاپ: بررسی کنید که اهرم دستی یا مکانیسم داخلی به درستی عمل کرده و لقی سوپاپ را در طول استارت تنظیم میکند. تنظیم نادرست فیلر سوپاپ یا شل شدن اهرم میتواند مانع از عملکرد صحیح سیستم شود.
گیر کردن اهرم: مطمئن شوید که مکانیزم اهرم کاهش کمپرس (که اغلب با نیروی گریز از مرکز یا فنر کار میکند) به دلیل کثیفی یا زنگزدگی، گیر نکرده باشد.
۳. عیبیابی و تعمیر فنر استارت (کلاچ استارت)
در بسیاری از تیلرها، کلاچ استارت در داخل فلایویل یک فنر مارپیچی پرقدرت دارد که انرژی کشیدن هندل را برای یک ضربه چرخشی قوی به میللنگ ذخیره میکند.
الف) علائم خرابی فنر استارت
لغزش درگیری: هنگام کشیدن طناب، کلاچ به جای درگیر شدن با فلایویل، سر میخورد و صدای فلزی تولید میکند (بویژه در انتهای کورس کشش).
بازگشت سریع و ناگهانی: طناب استارت بدون انتقال نیروی کامل به موتور باز میگردد.
ب) مراحل تعمیر و تنظیم فنر و کلاچ
دسترسی: پوشش استارت را باز کرده و به مکانیسم فنر/کلاچ دسترسی پیدا کنید.
بررسی کفشکها: کفشکهای کلاچ (که به فلایویل متصل میشوند) را برای سایش، شکستگی یا کثیفی بررسی کنید. کفشکهای فرسوده باید تعویض شوند.
بررسی فنر استارت: در مدلهای با فنر ذخیرهساز انرژی، اگر فنر شکسته باشد، باید با فنر جدید تعویض شود. این کار به دلیل تنش بالای فنر باید با دقت و ابزار مناسب انجام گیرد.
روانکاری: مطمئن شوید که تمامی نقاط اتصال مکانیکی و اهرمهای داخلی روانکاری شده باشند. از گریس یا روغنهای سنگین که در هوای سرد سفت میشوند، خودداری کنید.
رفع دقیق قفل هیدرولیک و اطمینان از عملکرد صحیح سیستم کاهش کمپرس و کلاچ استارت، نه تنها روشن کردن موتور را آسانتر میکند، بلکه از آسیبهای پرهزینه به قطعات حیاتی موتور دیزلی جلوگیری مینماید.