پولیشکاری اتومبیل یک فرآیند تخصصی برای احیای رنگ و از بین بردن خط و خش‌های سطحی، کدری و اکسیداسیون (زنگ‌زدگی سطحی) از روی بدنه خودرو است. این کار با استفاده از مواد ساینده بسیار ریز (پولیش‌ها) و ابزارآلات چرخشی انجام می‌شود تا لایه بسیار نازکی از کیلر (Clear Coat) برداشته شده و سطح رنگ به حالت صاف و براق اولیه بازگردانده شود.
۱. انواع پولیشکاری اتومبیل
پولیشکاری عمدتاً بر اساس عمق و میزان زبری مواد ساینده به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود:
الف) پولیش زنی احیا و رفع خطوط عمیق (Compound Polishing / Cutting)
هدف: از بین بردن خطوط عمیق، هولوگرام‌ها (Holograms یا اثر پروانه‌ای ناشی از کارواش‌های نامناسب)، اکسیداسیون شدید و ایرادات رنگ.
روش: استفاده از پدها و پولیش‌های زبر (Heavy Cut/Compound). این مرحله بیشترین میزان سایش را دارد و هدف آن صاف کردن خطوطی است که تا لایه کیلر نفوذ کرده‌اند.
ب) پولیش زنی میانی و تک مرحله‌ای (Medium/One-Step Polishing)
هدف: از بین بردن خطوط و ایرادات مرحله قبل (در صورت وجود) و بازگرداندن درخشش و شفافیت رنگ.
روش: استفاده از پولیش‌های متوسط (Medium Cut) یا پولیش‌های تک مرحله‌ای (One-Step) که همزمان قدرت برش و قابلیت درخشان‌کنندگی دارند.
ج) پولیش زنی نهایی و درخشان‌کننده (Finishing / Glazing)
هدف: حذف ریزترین خطوط و خطوط هولوگرام ناشی از پولیش زبر، افزایش عمق رنگ و ایجاد براقیت آینه‌ای.
روش: استفاده از پولیش‌های نرم (Finishing/Ultra Fine Polish) و پدهای نرم یا فوم‌های ویژه. این مرحله حداقل سایش را دارد و سطح را برای اعمال واکس یا پوشش محافظ آماده می‌کند.
۲. ابزارآلات و تجهیزات لازم
انتخاب دستگاه پولیش و پد مناسب، مستقیماً بر کیفیت و ایمنی فرآیند تأثیر می‌گذارد.
الف) دستگاه‌های پولیش (Polishers)
دستگاه پولیش روتاری (Rotary Polisher):
مکانیزم: صفحه پولیش فقط در یک جهت چرخشی حرکت می‌کند.
مزایا: بیشترین قدرت برش و حذف سریع‌ترین خطوط عمیق.
نکات مهم: به دلیل تمرکز حرارت در یک نقطه، نیاز به مهارت بسیار بالا دارد و در دست افراد مبتدی می‌تواند باعث سوختن رنگ (Burn Through) شود.
دستگاه پولیش اوربیتال یا دوال اکشن (Dual Action - DA Polisher):
مکانیزم: صفحه علاوه بر چرخش، حرکت تصادفی و گریز از مرکز (Orbital) نیز دارد.
مزایا: ایمنی بسیار بالا و خطر سوختن رنگ تقریباً صفر است. بهترین انتخاب برای افراد مبتدی و آماتور.
نکات مهم: سرعت برش پایین‌تری نسبت به روتاری دارد، اما بهترین گزینه برای مرحله نهایی و درخشان‌کنندگی است.
ب) پدهای پولیش (Pads)
پدها واسطه انتقال نیروی دستگاه و ماده پولیش به سطح هستند و بر اساس جنس و رنگ درجه‌بندی می‌شوند:
| نوع پد | جنس و زبری | کاربرد |
| پد پشمی/میکروفیبر | زبرترین | مرحله اول (Cutting)؛ برای خطوط بسیار عمیق و اکسیداسیون |
| پد فومی زبر (Coarse Foam) | زبر (معمولاً رنگ تیره) | مرحله اول و دوم؛ قدرت برش بالا |
| پد فومی متوسط (Medium Foam) | متوسط (معمولاً رنگ نارنجی یا زرد) | مرحله میانی؛ برای تعادل بین برش و درخشان‌کنندگی |
| پد فومی نرم (Finishing Foam) | نرم (معمولاً رنگ سیاه یا آبی) | مرحله نهایی (Finishing)؛ برای حداکثر درخشش و از بین بردن هولوگرام |
۳. درجه‌بندی و مواد مورد نیاز
مواد پولیش شامل ذرات ساینده میکروسکوپی هستند. درجه‌بندی آن‌ها بر اساس اندازه و میزان سختی این ذرات تعیین می‌شود.
الف) درجه‌بندی پولیش‌ها (Compounds & Polishes)
پولیش‌ها معمولاً بر اساس میزان برش (Cut) و میزان براقیت (Gloss) درجه‌بندی می‌شوند:
| نوع ماده پولیش | میزان سایندگی (Cut) | میزان درخشش (Gloss) | کاربرد اصلی |
| Compound / Heavy Cut | بالا (قدرت برش زیاد) | پایین تا متوسط | حذف خطوط عمیق و اکسیداسیون |
| Medium Cut Polish | متوسط | خوب | رفع خطوط ریز و آماده‌سازی سطح |
| Finishing / Fine Polish | بسیار پایین (فوق‌العاده ریز) | عالی (بالاترین درخشش) | مرحله نهایی و حذف هولوگرام‌ها |
ب) مواد جانبی ضروری
شوینده‌های قلیایی (Degreasers): برای شستشوی کامل بدنه قبل از پولیش و حذف هرگونه آلودگی و چربی.
محلول تمیزکننده سطح (IPA - Isopropyl Alcohol): برای پاک کردن باقیمانده روغن‌های پولیش از روی سطح، پیش از اعمال پوشش نهایی. این کار امکان رؤیت خطوط هولوگرام باقیمانده و آماده‌سازی سطح برای واکس یا سرامیک را فراهم می‌کند.
واکس یا پوشش محافظ (Sealants/Waxes/Ceramic Coatings): پس از پولیشکاری، لایه کیلر نازک شده و باید با یک پوشش محافظ مناسب (مانند واکس کارنابا یا پوشش سرامیکی نانو) محافظت شود.
۴. نکات مهم قبل از اجرای پولیش
تشخیص عمق خط: قبل از شروع، باید با دست کشیدن یا استفاده از ناخن، عمق خطوط را ارزیابی کرد. اگر ناخن در خط گیر کند، خط از لایه کیلر عبور کرده و با پولیش قابل حذف نیست.
کنترل حرارت: به خصوص با دستگاه روتاری، باید از نگه داشتن پد در یک نقطه برای مدت طولانی خودداری کرد تا از آسیب به رنگ جلوگیری شود.
نورپردازی مناسب: برای مشاهده دقیق خطوط و ایرادات ریز (به ویژه هولوگرام‌ها)، استفاده از نورهای LED قوی یا چراغ‌های مخصوص دیتیلینگ ضروری است.
پولیشکاری فرآیندی هنرمندانه است که با ترکیب ابزار و مواد مناسب، می‌تواند رنگ خودروی شما را به درخشش کارخانه‌ای بازگرداند.
