اره‌ها ابزارهای اساسی در صنعت نجاری، کابینت‌سازی و ساخت‌وساز هستند. انتخاب اره مناسب، بستگی به نوع برش، دقت مورد نیاز و اندازه قطعه کار دارد. سه نوع اره برش رایج شامل اره فارسی‌بر، اره میزی و اره گردبر هستند که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند.
۱. اره فارسی‌بر (Miter Saw)
اره فارسی‌بر که به نام اره میتر یا گونیابُر نیز شناخته می‌شود، ابزاری است که تیغه آن بر روی یک بازوی محوری نصب شده و امکان تنظیم دقیق زاویه برش را فراهم می‌کند.
الف) اصول کار و کاربردها
- کاربرد اصلی: برش‌های متقاطع (Cross-cuts)، اریب (Bevel) و گونیا (Miter) با دقت بالا. ایده آل برای ساخت قاب، قرنیز، چارچوب درب و پنجره که نیاز به اتصال زاویه‌دار دارند.
- نحوه کار: قطعه کار ثابت می‌ماند و تیغه اره از بالا به صورت عمودی یا با زاویه تنظیم شده، روی قطعه فرود می‌آید.
ب) انواع اره فارسی‌بر
- استاندارد (Standard Miter Saw): فقط امکان تنظیم برش گونیا (افقی) را دارد (مثلاً ۴۵ درجه).
- ترکیبی (Compound Miter Saw): علاوه بر برش گونیا، امکان تنظیم برش اریب (عمودی) را نیز فراهم می‌کند.
- کشویی (Sliding Compound Miter Saw): تیغه بر روی ریل‌های کشویی حرکت می‌کند. این ویژگی به اره اجازه می‌دهد تا قطعات بسیار عریض‌تر را برش دهد و بیشترین انعطاف‌پذیری را دارد.
ج) نکات مهم در انتخاب
- ظرفیت برش: طول برش (به ویژه در مدل‌های کشویی) و ضخامت قطعه‌ای که اره می‌تواند برش دهد.
- قدرت موتور: برای برش چوب‌های سخت یا تخته‌های چندلایه ضخیم، نیاز به موتور پرقدرت (بالای 1500 وات) است.
۲. اره میزی (Table Saw)
اره میزی ابزاری است که در آن تیغه اره از زیر یک میز ثابت خارج شده و قطعه کار توسط کاربر روی میز حرکت داده می‌شود. این اره، ستون فقرات هر کارگاه نجاری محسوب می‌شود.
الف) اصول کار و کاربردها
- کاربرد اصلی: برش‌های طولی (Rip Cuts) و تبدیل الوارهای بزرگ به نوارهای باریک. همچنین برای برش‌های متقاطع در قطعات بزرگ و ایجاد شیارها (Dadoes) استفاده می‌شود.
- نحوه کار: ارتفاع تیغه اره از سطح میز قابل تنظیم است. قطعه کار توسط نرده راهنما (Fence) به سمت تیغه رانده می‌شود تا برش صاف و موازی با لبه ایجاد شود.
ب) انواع اره میزی
- قابل حمل (Portable/Benchtop): کوچک و سبک برای جابه‌جایی و کارگاه‌های کوچک. ظرفیت موتور و میز کمتری دارند.
- کابینتی (Cabinet Saw): بزرگ، سنگین و بسیار دقیق. پایه‌ای کاملاً بسته دارند و بهترین انتخاب برای کارگاه‌های صنعتی و نجاری حرفه‌ای هستند.
- هیبریدی (Hybrid Saw): ترکیبی از ویژگی‌های دو مدل قبلی؛ اندازه متوسط با دقت و قدرت مناسب.
ج) نکات مهم در انتخاب
- ریل راهنما (Fence): کیفیت و دقت قفل شدن ریل راهنما مهم‌ترین عامل در برش‌های طولی دقیق است.
- قدرت موتور: برای برش طولانی مدت چوب‌های سخت، نیاز به موتور قوی (بالای 2 اسب بخار) است.
۳. اره گردبر (Circular Saw)
اره گردبر یا اره دیسکی، ابزاری قابل حمل است که تیغه گردی دارد و می‌تواند برش‌های مستقیم را در طول یا عرض تخته‌های بزرگ (مانند تخته‌های سه‌لایی و ام‌دی‌اف) انجام دهد.
الف) اصول کار و کاربردها
- کاربرد اصلی: برش‌های مستقیم و سریع در قطعات بزرگ که نمی‌توان آن‌ها را روی اره میزی یا فارسی‌بر قرار داد. مناسب برای برش پانل‌های ساختمانی، کف‌پوش‌ها، و الوارهای ضخیم.
- نحوه کار: اره توسط کاربر روی قطعه کار حرکت داده می‌شود. امکان تنظیم عمق برش و زاویه اریب نیز وجود دارد.
ب) انواع اره گردبر
- برقی (Corded): قدرت بالاتر و ثابت‌تر. مناسب برای برش‌های سنگین و طولانی در کارگاه.
- شارژی (Cordless): انعطاف‌پذیری بالا، مناسب برای کار در فضاهایی که دسترسی به برق مشکل است (مانند سقف یا پشت بام).
ج) نکات مهم در انتخاب
- عمق برش: حداکثر عمقی که اره می‌تواند برش دهد، توسط قطر تیغه تعیین می‌شود (رایج‌ترین قطرها: ۷.۲۵ اینچ یا ۱۸۵ میلی‌متر).
- دسترسی: اگرچه اره گردبر یک ابزار قابل حمل است، اما برای برش‌های بسیار دقیق پانل‌ها، باید از یک ریل راهنمای بلند استفاده شود.
۴. مقایسه و انتخاب تیغه
کارایی هر سه نوع اره به شدت به تیغه استفاده شده بستگی دارد. تیغه‌ها بر اساس تعداد دندانه‌ها، جنس دندانه‌ها و زاویه دندانه‌ها انتخاب می‌شوند:
ویژگی تیغه | تعداد دندانه کم (18 تا 40) | تعداد دندانه زیاد (60 تا 100) |
برش طولی (Rip Cuts) | مناسب برای برش در راستای الیاف. برش سریع‌تر است اما لبه کار کمی خشن است. | نامناسب. تیغه داغ شده و گیر می‌کند. |
برش متقاطع (Cross-cuts) | لبه‌های برش خشن و کنده می‌شوند. | مناسب برای برش‌های متقاطع و فارسی‌بری. برش تمیز و با کیفیت بالا. |
مناسب برای | اره میزی (برای برش طولی) و اره گردبر | اره فارسی‌بر و اره میزی (برای برش‌های متقاطع) |
جنس دندانه: بهترین تیغه‌ها دارای نوک کاربید تنگستن (Tungsten Carbide) (یا TCT) هستند که مقاومت بالایی در برابر سایش و حرارت دارند.
