نشتی رادیاتورها یکی از مشکلات رایج در سیستمهای گرمایش مرکزی است که میتواند علاوه بر کاهش بازدهی سیستم، باعث آسیب به کفپوشها و دیوارها شود. در این مقاله، روشهای عملی و منطقی برای تشخیص و رفع نشتی انواع رادیاتور (پنلی و پرهای) ارائه شده است.

۱. تشخیص و شناسایی محل نشتی
اولین و مهمترین گام، تشخیص دقیق محل نشتی است. نشتی معمولاً از سه نقطه اصلی رخ میدهد:
الف) شیرها و اتصالات (رایجترین محل نشتی)
- شیر رادیاتور (ترموستاتیک یا ساده): نشتی معمولاً از محل اتصال مهره به بدنه شیر یا از گلند (Packer) زیر دستگیره شیر رخ میدهد.
- بست و مهره ماسوره: نشتی در محل اتصال رادیاتور به لولههای رفت و برگشت (مهرههای بزرگ در بالا و پایین رادیاتور).
- شیر هواگیری (Bleed Valve): نشتی از واشر یا خود رزوه شیر هواگیری.
ب) بدنه رادیاتور (کمتر رایج)
- رادیاتور پرهای: نشتی معمولاً از محل اتصال دو پره (بوشینگهای بین پرهها) رخ میدهد.
- رادیاتور پنلی: نشتی به دلیل خوردگی، سوراخ شدن یا نقص جوش در بدنه یا درزهای کناری پنل.
۲. راهکارهای عملی و منطقی برای رفع نشتی
روش رفع نشتی بسته به محل آن متفاوت است:
الف) نشتی از اتصالات و شیرآلات (راه حلهای تعمیراتی)
- نشتی از زیر مهره ماسوره یا شیر:
- راهکار: ابتدا سیستم را خاموش کرده و فشار و دمای آن را کاهش دهید. سعی کنید با استفاده از آچار، مهره اتصال را به آرامی و محکمتر کنید. فشار زیاد میتواند باعث شکستگی رزوه شود.
- اگر با محکم کردن مهره، نشتی برطرف نشد، باید اتصال باز شده و واشر تفلونی یا لاستیکی آن تعویض گردد.
- نشتی از گلند شیر رادیاتور (زیر دستگیره):
- راهکار: در بسیاری از شیرهای قدیمی، با سفت کردن مهره کوچک (معمولاً برنجی) زیر دستگیره شیر، میتوانید نشتی را متوقف کنید. این مهره، واشر (پکینگ) داخلی را فشردهتر میکند. اگر نشتی ادامه یافت، باید شیر به طور کامل تعویض شود.
- نشتی از شیر هواگیری:
- راهکار: اگر نشتی هنگام هواگیری نیست، اغلب مشکل از محکم نبودن پیچ یا خرابی واشر آن است. پیچ شیر را کمی سفت کنید. اگر نشتی ادامه داشت، شیر هواگیری (که معمولاً استاندارد است) تعویض میشود.
ب) نشتی از بدنه رادیاتور (راه حلهای فنی)
- نشتی از پرهها (رادیاتور پرهای):
- راهکار: اگر نشتی شدید نیست، ممکن است بتوان آن را با چسبهای مخصوص درزگیر حرارتی یا اپوکسیهای دوجزئی (مانند چسبهای AB) به صورت موقت یا دائمی رفع کرد.
- راهکار دائمی: اگر نشتی شدید است و از بوشینگ بین پرههاست، باید آن پره آسیبدیده از سیستم جدا یا کور شود و پرههای جدید جایگزین گردد (این کار تخصصی بوده و نیاز به ابزار باز و بسته کردن پره دارد).
- نشتی از بدنه (رادیاتور پنلی یا سوراخ شدن):
- راهکار: در صورت سوراخ شدن بدنه رادیاتور پنلی، معمولاً تعمیر آن دشوار و غیر اقتصادی است. در این حالت، بهترین و منطقیترین راهکار، تعویض رادیاتور است. استفاده از چسبهای معمولی در بلندمدت مؤثر نخواهد بود.
- استفاده از مایعات درزگیر (Sealants) - آخرین راهحل:
- راهکار: برای نشتیهای بسیار کوچک (مانند نشت مویرگی از داخل یا سوراخهای ریز)، میتوان از مایعات درزگیر مخصوص سیستمهای گرمایشی استفاده کرد. این مواد به آب سیستم گرمایش اضافه میشوند و در محل نشتی خشک شده و آن را مسدود میکنند.
- ملاحظه مهم: این روش باید به عنوان آخرین راهحل استفاده شود، زیرا ممکن است در بلندمدت به پمپها و مبدلهای حرارتی پکیج یا بویلر آسیب برساند و گارانتی تجهیزات را باطل کند.
۳. نکات ایمنی و پیشگیرانه
- کاهش فشار و دما: هرگز سعی نکنید اتصالات را در حالی که سیستم گرم است و تحت فشار کامل کار میکند، باز یا سفت کنید. این کار میتواند منجر به سوختگی یا پاشش آب داغ شود.
- استفاده از مواد ضد خوردگی: برای جلوگیری از پوسیدگی و سوراخ شدن بدنه رادیاتورها (به ویژه پنلی و فولادی)، از افزودن مایعات ضد خوردگی (Inhibitors) استاندارد به آب سیستم گرمایش به صورت دورهای استفاده کنید.
- دقت در نصب: علت اصلی نشتی در اتصالات، نصب نامناسب و عدم استفاده از نخصص لازم در بستن مهرهها و واشرها است. همیشه از واشرهای با کیفیت و استاندارد استفاده کنید.


































