تصمیمگیری در لحظه تصادف برای جابهجایی خودرو، حیاتی است و مستقیماً بر ایمنی و اعتبار بیمهنامه شما تأثیر میگذارد. قوانین و آییننامههای راهنمایی و رانندگی در ایران، در این مورد دستورالعملهای روشنی دارند.
۱. قوانین و ریسکهای جابهجایی خودرو
الف) تصادفاتی که باید جابهجا شوند (ریسک توقف بالا)
در این شرایط، قانون شما را ملزم میکند که وسایل نقلیه را جابهجا کنید تا از انسداد ترافیک و حوادث ثانویه جلوگیری شود.
نوع تصادف | شرایط جابهجایی | ریسک توقف در مسیر |
تصادف خسارتی جزئی | اگر تصادف فقط مالی باشد، هر دو راننده گواهینامه و بیمه معتبر داشته باشند، و طرفین با تعیین مقصر توافق دارند. | تخلف رانندگی: ایجاد سد معبر و اخلال در عبور و مرور که خود میتواند منجر به جریمه پلیس شود. |
تصادف در بزرگراهها/معابر پرسرعت | تصادف ساده و بدون خسارت جانی. | ریسک بسیار بالا: خطر تصادف ثانویه (زنجیرهای) به دلیل سرعت بالای سایر خودروها، بهویژه در شب یا شرایط آب و هوایی بد. |
تصادف بدون نیاز به پلیس | خسارت وارده کمتر از سقف مجاز بیمه بوده و رانندگان میتوانند بدون کروکی به بیمه مراجعه کنند. | اتلاف وقت و ازدحام غیرضروری. |
ب) تصادفاتی که نباید جابهجا شوند (ریسک جابهجایی بالا)
در این شرایط، حفظ صحنه تصادف تا زمان حضور افسر پلیس یا اورژانس اجباری است.
نوع تصادف | شرایط توقف اجباری | ریسک جابهجایی غیرمجاز |
تصادف جرحی یا فوتی | هر تصادفی که منجر به جونی، نقص عضو، یا فوت شود. | از بین رفتن شواهد: افسر پلیس نمیتواند کروکی صحیح و غیرسازشی تنظیم کند. |
تصادف با عدم توافق | طرفین بر سر مقصر بودن یا میزان خسارت با هم توافق ندارند. | سلب حق اعتراض: جابهجایی، حق شما برای درخواست کارشناسی دقیقتر را محدود میکند. |
راننده فاقد مدرک | اگر یکی از رانندگان بیمه یا گواهینامه نداشته باشد. | مشکلات قانونی و حقوقی پیچیده در فرآیند بیمه. |
۲. مستندسازی صحنه تصادف (اقدامات حیاتی)
چه در حال جابهجایی باشید و چه منتظر پلیس، مستندسازی کامل صحنه ضروری است.
اقدام | جزئیات عکسبرداری/فیلمبرداری | ضرورت |
عکس از کل صحنه | گرفتن 4 تا 5 عکس از دور، طوری که پلاک هر دو خودرو، موقعیت آنها نسبت به خطوط و علائم راهنمایی و رانندگی (مثل خطوط عابر پیاده، ایست) مشخص باشد. | مهمترین مدرک: تعیین علت و نحوه تصادف توسط بیمه و پلیس. |
عکس از محل برخورد | عکسهای بسته از نقاط دقیق برخورد و میزان خسارت وارده به هر دو وسیله. | ارزیابی دقیق میزان خسارت و جزئیات آسیبدیدگی. |
عکس از مدارک | گرفتن عکس از گواهینامه، کارت ملی، بیمهنامه و کارت خودروی طرف مقابل. | جمعآوری اطلاعات تماس و اطمینان از اعتبار مدارک. |
فیلم کوتاه | فیلمبرداری کوتاه از صحنه و بیان رانندگان در مورد چگونگی وقوع (اختیاری). | ثبت اطلاعات لحظهای و وضعیت عمومی رانندگان. |
۳. راهنمای عملی گام به گام پس از تصادف
گام | اقدام ضروری | توضیحات و نکات |
گام ۱: حفظ ایمنی | توقف و ارزیابی وضعیت جانی | موتور را خاموش کنید. علائم خطر (چراغهای چشمکزن) را روشن کنید. ابتدا وضعیت جانی سرنشینان و طرف مقابل را بررسی کنید. |
گام ۲: تماس اضطراری | تماس با 115، 110 یا 115 | اگر تصادف جرحی یا فوتی بود، فوراً با اورژانس (115) و پلیس (110) تماس بگیرید و منتظر بمانید. |
گام ۳: مستندسازی | عکاسی کامل | قبل از هر جابهجایی، از تمام زوایا، بهویژه از فاصله دور و نزدیک (طبق بخش 2) عکس بگیرید. |
گام ۴: تصمیم برای جابهجایی | تصمیمگیری آگاهانه | اگر تصادف جزئی بود و توافق دارید، پس از مستندسازی، خودروها را به شانه راه یا کنار خیابان منتقل کنید. (مراجعه به بخش 1-الف) |
گام ۵: تبادل اطلاعات | جمعآوری مدارک طرف مقابل | اطلاعات تماس، پلاک، و مدارک طرف مقابل را یادداشت یا از آنها عکس بگیرید. |
گام ۶: ارجاع به بیمه/پلیس | مراجعه به مراجع مربوطه | اگر توافق کردید، هر دو به مرکز پرداخت خسارت بیمه مقصر مراجعه کنید. اگر توافق نکردید یا تصادف جرحی بود، منتظر پلیس بمانید تا کروکی تنظیم کند. |
گام ۷: پیگیری حقوقی | در صورت عدم پذیرش مقصر | در صورت عدم پذیرش رأی پلیس، به مراجع قضایی مراجعه و درخواست کارشناس رسمی دادگستری نمایید. |
