به غیر از قدرت‌های اقتصادی مانند آلمان، فرانسه و بریتانیا، چندین کشور اروپایی دیگر نیز مقاصد محبوبی برای مهاجران ایرانی هستند که هر یک ویژگی‌ها و الزامات مهاجرتی منحصربه‌فردی دارند. در ادامه، دو مورد از مهم‌ترین آن‌ها، هلند (با تمرکز بر نیروی کار با دانش بالا) و سوئد (با تمرکز بر سیستم رفاهی و اجتماعی)، بررسی می‌شوند.
۱. هلند: تمرکز بر کارآفرینی و نیروی کار با دانش بالا
هلند به دلیل اقتصاد قوی، تمرکز بر نوآوری و کیفیت بالای زندگی، مقصدی جذاب برای متخصصان است.
الف) قوانین و شیوه‌های ورود
- ویزای Highly Skilled Migrant (نیروی کار با دانش بالا):
- هدف: جذب نیروی متخصص با درآمد بالا از خارج اتحادیه اروپا.
- الزامات کلیدی: متقاضی باید یک قرارداد کاری با یک کارفرمای هلندی (که باید توسط اداره مهاجرت هلند - IND، به عنوان حامی مالی رسمی ثبت شده باشد) داشته باشد. حقوق پیشنهادی باید بالاتر از آستانه درآمد سالانه تعیین شده برای این ویزا باشد.
- مزیت: فرآیند نسبتاً سریع‌تر و ساده‌تر نسبت به سایر ویزاهای کاری.
- ویزای کارآفرینی: برای کارآفرینان با ایده‌های نوآورانه که توانایی اثبات ارزش افزوده برای اقتصاد هلند را دارند.
ب) مهارت‌های مورد نیاز
- تخصص: مشاغل در حوزه‌های IT و فناوری‌های پیشرفته، مهندسی، انرژی‌های تجدیدپذیر، و کشاورزی/صنایع غذایی (Agri-Food) بسیار مورد تقاضا هستند.
- زبان: تسلط به زبان انگلیسی در محیط کار بین‌المللی کاملاً کافی است. اما یادگیری زبان هلندی برای ادغام اجتماعی، زندگی روزمره و دسترسی به مشاغل دولتی ضروری است.
- فرهنگ کاری: فرهنگ کاری هلندی بر ساختار سلسله مراتبی مسطح، کار تیمی، و ارتباطات رک و صریح متمرکز است.
ج) پوشش‌های اجتماعی و الزامات استقرار
- شماره خدمات شهروندی (BSN): به محض ورود و ثبت نام در شهرداری، این شماره برای امور مالیاتی، بهداشتی و اجتماعی صادر می‌شود.
- بیمه سلامت (Basisverzekering): داشتن بیمه سلامت خصوصی پایه اجباری است. هر فرد باید خود مستقیماً اقدام به خرید بیمه کند. دولت یارانه‌هایی را برای کمک به هزینه‌ها ارائه می‌دهد.
۲. سوئد: تمرکز بر سیستم رفاهی و مهندسی پیشرفته
سوئد به دلیل استاندارد بالای زندگی، عدالت اجتماعی، و تمرکز بر فناوری و مهندسی محیط زیست، مقصدی جذاب است.
الف) قوانین و شیوه‌های ورود
- ویزای کار (Work Permit):
- الزام کلیدی: متقاضی باید پیشنهاد شغلی از یک کارفرمای سوئدی داشته باشد که شرایط کاری و حقوق آن مطابق با توافقنامه‌های جمعی کار سوئد باشد.
- مزیت: در صورت داشتن پیشنهاد شغلی، فرآیند درخواست ویزای کار نسبتاً سریع و کارآمد است.
- ویزای محققان و دکترا: مسیر مناسب برای افراد دارای سوابق آکادمیک و پژوهشی قوی.
ب) مهارت‌های مورد نیاز
- تخصص: مهندسان نرم‌افزار، توسعه‌دهندگان بازی، متخصصان حوزه مهندسی، معماری، و بهداشت و درمان.
- زبان: زبان انگلیسی به طور گسترده‌ای در شرکت‌های بین‌المللی و مراکز فناوری (مانند استکهلم و گوتنبرگ) صحبت می‌شود. با این حال، یادگیری زبان سوئدی از طریق دوره‌های SFI (Swedish for Immigrants) برای ادغام کامل اجتماعی و دسترسی به مزایای شهروندی بسیار حیاتی است.
- فرهنگ کاری: فرهنگ کاری سوئدی بر برابری، توافق جمعی، و تعادل بسیار قوی بین کار و زندگی (Lagom) تمرکز دارد.
ج) پوشش‌های اجتماعی و الزامات استقرار
- شماره شناسایی شخصی (Personnummer): مهم‌ترین شماره برای زندگی در سوئد است که پس از ثبت نام در سازمان مالیاتی سوئد (Skatteverket) صادر می‌شود. این شماره کلید دسترسی به بیمه سلامت، حساب بانکی و تمام خدمات دولتی است.
- بیمه سلامت: پس از دریافت Personnummer، به طور خودکار تحت پوشش کامل سیستم خدمات درمانی دولتی (که از مالیات تأمین می‌شود) قرار می‌گیرید.
۳. الزامات مشترک و چالش‌های کلیدی
الزام/چالش | هلند (NL) | سوئد (SE) |
اخذ پیشنهاد شغلی | الزامی (از کارفرمای ثبت شده IND) | الزامی (از کارفرمای دارای قرارداد جمعی) |
بوروکراسی | نسبتاً مدرن و کارآمد | بوروکراسی قوی در زمینه ثبت نام اولیه (Skatteverket) |
زبان | انگلیسی کافی، هلندی برای ادغام نهایی | انگلیسی کافی، سوئدی برای ادغام و شغل‌های دولتی |
هزینه زندگی | بسیار بالا (به‌ویژه مسکن) | بسیار بالا (به‌ویژه مسکن و مالیات) |
معادل‌سازی مدارک | مورد نیاز برای مشاغل نظارتی و در سطح آموزش و پرورش. | مورد نیاز برای مشاغل نظارتی (به ویژه پزشکی و مهندسی). |
پوشش درمانی | بیمه سلامت خصوصی اجباری | پوشش دولتی پس از اخذ Personnummer |
