این یک کالبدشکافی فنی و تخصصی از سیستم تعلیق (Suspension) و جلوبندی خودرو است. این سیستم وظیفه دارد ضربات جاده را جذب کرده، لاستیک را به جاده بچسباند و هندلینگ خودرو را حفظ کند.
سیستم جلوبندی شامل مجموعهای از اهرمها، بوشها و میراکنندههاست که هر کدام نقش حیاتی در پایداری خودرو دارند.
بخش اول: کمکفنر (Shock Absorber) - میراکننده نوسانات
کمکفنر برخلاف تصور عموم، وزن خودرو را تحمل نمیکند (وظیفه فنر است)، بلکه نوسانات فنر را مستهلک میکند.
اجزای داخلی:
- میل کمک: میلهای صیقلی که داخل سیلندر حرکت میکند.
- سوپاپها: کنترل حرکت روغن برای ایجاد مقاومت.
- روغن و گاز: در مدلهای روغنی فقط روغن و در مدلهای گازی، گاز نیتروژن برای جلوگیری از کف کردن روغن وجود دارد.
علائم خرابی:
- روغنزدگی: مشاهده نشت روغن از بدنه کمکفنر.
- شیرجه زدن: هنگام ترمزگیری شدید، جلوی خودرو بیش از حد به پایین متمایل میشود.
- کوبش: احساس ضربات خشک و شنیدن صداهای تقتق در دستاندازها.
بخش دوم: سیبکها (Ball Joints) - مفاصل چرخنده
سیبکها قطعات کروی هستند که اجازه میدهند چرخها همزمان با بالا و پایین رفتن، به چپ و راست نیز بچرخند.
ساختار:
- یک گوی فلزی داخل یک محفظه پلاستیکی یا تفلونی که با گریس پر شده و توسط یک گردگیر لاستیکی محافظت میشود.
علائم خرابی:
- کشیده شدن فرمان: خودرو به یک سمت منحرف میشود.
- خلاصی فرمان: فرمان بیش از حد نرم شده یا لرزش دارد.
- سایش ناهماهنگ لاستیک: لاستیکسایی در لبههای داخلی یا خارجی.
بخش سوم: طبق (Control Arm) - بازوی اتصال
طبق بازوی فلزی است که شاسی خودرو را به سیستم تعلیق و سگدست متصل میکند.
اجزا:
- بوشها (Bushings): قطعات لاستیکی که لرزشها را جذب کرده و اجازه حرکت مفصلی به طبق میدهند.
علائم خرابی:
- صدای "تِق" در هنگام شروع حرکت یا ترمز: نشانه پاره شدن بوشهای طبق.
- گیج زدن خودرو: عدم پایداری خودرو در سرعتهای بالا و پیچها.
بخش چهارم: میل تعادل (Anti-Roll Bar)
این میله دو چرخ روبرو را به هم متصل میکند تا در پیچهای تند، خودرو بیش از حد کج نشود. خرابی سیبک موجگیر (اتصال دهنده میل تعادل) شایعترین علت صداهای آزاردهنده در جلوبندی است.
بخش پنجم: راهنمای انتخاب و مقایسه برندهای لنت ترمز
لنت ترمز بخشی از سیستم ایمنی است که مستقیماً با دیسک درگیر میشود. انتخاب لنت نامناسب باعث سوت کشیدن، داغ کردن و افزایش خط ترمز میشود.
برند لنت | سطح کیفی | ویژگی اصلی | مناسب برای |
تکستار (Textar) | حرفهای (OE) | قدرت ترمزگیری عالی، بدون بو و صدا | خودروهای آلمانی و فرانسوی (پژو) |
ایبیسی (EBC) | اسپرت/مسابقهای | مقاومت بسیار بالا در برابر حرارت | رانندگی پرفشار و خودروهای تقویت شده |
هایکیو (Hi-Q) | میانرده باکیفیت | نرمی مناسب، سازگار با دیسکهای معمولی | اکثر خودروهای کرهای و داخلی |
الیگ (Elig) | سرامیکی | گرد لنت بسیار کم، ترمزگیری نرم | خودروهای ژاپنی و لوکس |
امکو (Emco) | اقتصادی | قیمت مناسب، دوام متوسط | تاکسیها و مصارف شهری روزمره |
نکات حیاتی برای پیشگیری از مخارج سنگین
- سلامت گردگیرها: اگر گردگیر سیبک یا پلوس پاره شود، گرد و خاک وارد گریس شده و مانند سنباده، قطعه فلزی را در عرض چند روز نابود میکند. تعویض یک گردگیر ارزان، از تعویض کل جلوبندی جلوگیری میکند.
- میزان فرمان (Alignment): هر ۶ ماه یکبار یا بعد از هر تعمیر در جلوبندی، حتماً دستگاه میزان فرمان بزنید تا از لاستیکسایی جلوگیری شود.
- بالانس چرخها: لرزش فرمان در سرعتهای خاص (مثلاً ۸۰ تا ۱۰۰ کیلومتر) نشانه بد بالانس بودن چرخهاست که به سرعت بلبرینگ چرخ و سیبکها را خراب میکند.
