انتخاب باتری مناسب برای خودرو، نقش حیاتی در عملکرد صحیح سیستم‌های الکتریکی، استارت زدن مطمئن و طول عمر دینام دارد. مشخصات اصلی که باید در انتخاب باتری در نظر گرفته شوند عبارتند از: آمپراژ (ظرفیت)، ولتاژ (12V در اکثر سواری‌ها)، ابعاد (استاندارد L/R و ارتفاع)، و نوع باتری (اسیدی/خشک).
۱. خودروهای داخلی و چینی پرفروش (آمپراژ پیشنهادی)
برای خودروهای سواری معمولاً از باتری‌های 12 ولتی استفاده می‌شود. جدول زیر، آمپراژ مناسب برای این خودروها را بر اساس ظرفیت استاندارد کارخانه و همچنین ظرفیت پیشنهادی برای تجهیزات برقی اضافی ذکر می‌کند:
خودرو | آمپراژ استاندارد (Ah) | آمپراژ پیشنهادی (برای تجهیزات اضافی) | نوع باتری رایج |
پژو 405 / سمند / پارس | 66 Ah | 74 Ah | L2/L3 (ارتفاع بلند) |
پژو 206 / 207 | 50 Ah | 60 Ah | قالب کوچک (L1) |
دنا و دنا پلاس | 60 Ah | 70 Ah | L2 (ارتفاع بلند) |
شاهین | 55 Ah | 60 Ah | L2 |
پراید | 50 Ah | 55 Ah - 60 Ah | قالب کوچک (L1) |
تیبا / ساینا / کوییک | 50 Ah | 60 Ah | قالب کوچک (L1) |
وانت نیسان (بنزینی/دیزل) | 70 Ah - 90 Ah | 90 Ah - 100 Ah | L4 (ارتفاع بلند) |
وانت پیکان / آریسان | 66 Ah | 74 Ah | L3 |
ب) خودروهای چینی رایج
خودرو | آمپراژ استاندارد (Ah) | آمپراژ پیشنهادی | نوع باتری رایج |
MVM (تمام مدل‌ها) | 55 Ah - 60 Ah | 60 Ah - 70 Ah | L2 |
Chery / Tiggo / Fownix | 60 Ah - 70 Ah | 70 Ah - 74 Ah | L2/L3 |
JAC / KMC / Haima | 66 Ah - 70 Ah | 74 Ah | L3 |
نکته کلیدی آمپراژ: همیشه باید از آمپراژی استفاده کنید که حداکثر 10 تا 20 آمپر بالاتر از ظرفیت استاندارد کارخانه باشد تا از فشار آمدن بر دینام و کاهش عمر باتری جلوگیری شود.
۲. خودروهای خارجی لوکس و پرتیراژ
این خودروها اغلب به باتری‌هایی با تکنولوژی پیشرفته‌تر و ظرفیت بالاتری نیاز دارند.
خودرو | آمپراژ استاندارد (Ah) | آمپراژ پیشنهادی | نوع باتری و تکنولوژی |
بنز (C-Class/E-Class) | 80 Ah - 100 Ah | 90 Ah - 110 Ah | AGM (برای استارت/استاپ) یا L5 |
BMW (سری 3 و 5) | 80 Ah - 90 Ah | 90 Ah - 100 Ah | AGM (به دلیل سیستم‌های پیچیده) |
تویوتا (کمری، کرولا) | 55 Ah - 70 Ah | 70 Ah - 74 Ah | L2/L3 (باتری خشک) |
کیا (اسپورتیج، سورنتو) | 70 Ah - 80 Ah | 80 Ah - 90 Ah | L3/L4 (باتری خشک) |
تکنولوژی باتری برای خودروهای مدرن خارجی:
- باتری‌های AGM (Absorbed Glass Mat):
- کاربرد: اصلی‌ترین باتری برای خودروهای لوکس و مدرن اروپایی که مجهز به سیستم استارت/استاپ (Start/Stop) و سیستم‌های الکترونیکی پرتعداد هستند.
- مزیت: تحمل چرخه شارژ و دشارژ عمیق، عملکرد بهتر در دماهای پایین و پایداری لرزشی بالا.
- باتری‌های EFB (Enhanced Flooded Battery):
- کاربرد: نسل پیشرفته‌تر باتری‌های اسیدی/خشک. برای خودروهایی که نیاز به توان بالاتر از استاندارد دارند اما به AGM احتیاجی نیست.
۳. مشخصات فنی حیاتی باتری
علاوه بر آمپراژ، دو مشخصه فنی دیگر در عملکرد باتری نقش کلیدی دارند:
الف) توان استارت سرد (CCA - Cold Cranking Amps)
- تعریف: حداکثر جریانی (آمپر) که یک باتری می‌تواند در دمای انجماد (-18^circC) به مدت 30 ثانیه تحویل دهد، بدون اینکه ولتاژ از 7.2 ولت افت کند.
- اهمیت: در مناطق سردسیر یا برای موتورهایی با حجم بالا که نیاز به نیروی زیادی برای استارت زدن دارند، CCA بالا ضروری است. (برای مثال، یک خودروی 66Ah ممکن است CCA حدود 550 تا 650 داشته باشد.)
ب) تکنولوژی ساخت (SLA و SMF)
- باتری اسیدی/تر (Flooded / SLA): نیاز به بررسی و اضافه کردن آب مقطر دارند. ارزان‌تر اما نیازمند نگهداری.
- باتری اتمی/خشک (Sealed Maintenance-Free / SMF): رایج‌ترین نوع در حال حاضر. نیازی به نگهداری ندارند، خطر نشتی اسید کمتر است و عمر مفید نسبتاً بالایی دارند.
۴. برندهای معتبر باتری در بازار ایران
تولیدکنندگان داخلی باتری‌های باکیفیتی را تحت لیسانس یا با تکنولوژی روز تولید می‌کنند که از نظر قیمت و خدمات پس از فروش، گزینه‌های مطلوبی هستند:
الف) برندهای داخلی پرفروش و باکیفیت
- صبا باتری (آذر، واریان، آرمو): قدیمی‌ترین و بزرگترین تولیدکننده، گستره وسیعی از آمپراژ را پوشش می‌دهد.
- سپاهان باتری (اوربیتال، سوزوکی، EAC): یکی از پیشروترین‌ها با تمرکز بر تولید باتری‌های اتمی و نیمه‌سنگین، دارای مدل‌های مناسب برای خودروهای خارجی.
- برنا باتری (صبا، آترا): شناخته شده به دلیل خدمات پس از فروش گسترده.
ب) برندهای خارجی (وارداتی یا تحت لیسانس)
- Exide و Bosch: در بازار ایران یا به صورت وارداتی یا تحت لیسانس عرضه می‌شوند و به خصوص برای خودروهای اروپایی توصیه می‌شوند.
- Varta: یکی از بهترین برندهای جهان، به ویژه برای باتری‌های AGM و EFB که برای خودروهای مدرن BMW و بنز مناسب است.
