خودروی رانا (Runna)، محصولی از ایران‌خودرو است که بر پایه پلتفرم قدیمی‌تر پژو ۲۰۶ صندوق‌دار (SD) و با هدف ارائه‌ی یک سدان اقتصادی ساخته شد. رانا عمدتاً با موتور TU5 عرضه می‌شود و عیوب آن ترکیبی از مشکلات فنی این پیشرانه و نقص‌های جدی در کیفیت ساخت و مونتاژ بدنه و کابین است.
۱. عیوب عمده در رانا
مشکلات رانا بیشتر به دلیل استفاده از قطعات با کیفیت پایین‌تر و ایرادات مونتاژی در بخش‌های بدنه و کابین نسبت به پژو ۲۰۶ است.
الف) مشکلات رایج پیشرانه و سیستم خنک‌کاری (TU5)
عیب شایع | نحوه تشخیص اولیه | روش تشخیص و عیب‌یابی |
خطاهای برقی سنسوری شایع | روشن شدن مکرر چراغ چک، نوسان دور موتور، گاز نخوردن مقطعی (به دلیل خطای دریچه گاز برقی یا سنسور اکسیژن). | دیاگ زدن برای خواندن کدهای خطا و بررسی ولتاژ سنسورها؛ اغلب مشکل از سنسور اکسیژن یا کوئل است. |
نشتی آب از سیستم خنک‌کاری | کاهش مداوم سطح آب در منبع انبساط، به‌ویژه در محل پوسته ترموستات پلاستیکی یا اتصالات رادیاتور. | تست فشار سیستم خنک‌کاری برای یافتن دقیق محل نشتی. |
ضعف کوئل و جرقه‌زنی | ریپ زدن و لرزش شدید موتور، به‌ویژه هنگام شتاب‌گیری یا روشن شدن چراغ چک. | تعویض کوئل با یک نمونه استاندارد و تعویض به‌موقع شمع‌ها. |
ب) مشکلات شاسی، بدنه و کابین (عیوب مونتاژی)
- کیفیت پایین رنگ و ورق بدنه: ضعف در ضخامت ورق‌های بدنه و کیفیت نهایی رنگ نسبت به پژوهای قدیمی‌تر.
- ضعف شدید مونتاژ کابین: شایع‌ترین شکایت، صدای جیرجیر و لق‌لقی شدید از داشبورد، سقف و پنل‌های درب در کوتاه‌مدت.
- تشخیص: این صداها عمدتاً ناشی از عدم استفاده از عایق‌بندی و بوش‌های لرزش‌گیر مناسب در خط تولید است.
- نقص در سیستم قفل مرکزی و یونیت‌های برقی: اختلال در عملکرد قفل مرکزی، بالابر شیشه‌ها یا عدم کارکرد صحیح سنسورهای دنده عقب.
ج) مشکلات جلوبندی و تعلیق
- کوبش سیستم تعلیق: سواری خشک و انتقال مستقیم ضربه‌ها به کابین.
- خرابی زودهنگام بوش‌ها و طبق‌ها: نیاز به تعویض زودهنگام قطعات جلوبندی (بوش‌های طبق و میل موج‌گیر) به دلیل کیفیت پایین.
۲. روش‌های عیب‌یابی و تعمیر متداول
تعمیرات رانا مشابه ۲۰۶ است، با این تفاوت که به دلیل کیفیت پایین قطعات یدکی، نیاز به تعویض قطعات با کیفیت بهتر است.
الف) تعمیرات موتور و برقی
- رفع خطاهای سنسوری:
- بررسی سیم‌کشی: به‌ویژه سیم‌کشی سنسور اکسیژن و کوئل.
- تعویض سنسورهای خراب با نمونه‌های باکیفیت و استاندارد.
- بررسی سلامت باتری و دینام: ولتاژ ضعیف می‌تواند باعث خطاهای مکرر ECU شود.
- رفع نشتی آب: تعویض قطعات پلاستیکی سیستم خنک‌کاری (مانند پوسته ترموستات یا شیلنگ‌های ورودی و خروجی) با نمونه‌های باکیفیت و استفاده از چسب آب‌بندی.
- مدیریت دمای موتور: در صورت کارکرد زیاد، نصب ترموستات با دمای پایین‌تر (83^circ C) برای کاهش استرس حرارتی موتور.
ب) بهبود کیفیت کابین و مونتاژ
- رفع صداهای کابین:
- عملیات نمدگذاری و فوم‌گذاری در پشت پنل‌های پلاستیکی و محل اتصال داشبورد به بدنه.
- باز کردن پنل درب‌ها و تثبیت سیم‌کشی‌ها و اهرم‌ها برای جلوگیری از ایجاد صدای لقی.
- ترمیم جلوبندی: تعویض بوش‌های فرسوده با نمونه‌های مقاوم‌تر و اجرای میزان فرمان دقیق.
نکته کلیدی: به دلیل پایین بودن کیفیت ساخت اولیه، در رانا، تعویض زودهنگام قطعات مصرفی با نمونه‌های برند و باکیفیت، برای دستیابی به عملکرد مطلوب TU5، امری ضروری است.
