تست ترانسفورماتور ولتاژ بالا (HV Transformer) حساسترین مرحله در عیبیابی بخش گرمایشی مایکروفر است. این قطعه سنگینوزن وظیفه دارد ولتاژ ۲۲۰ ولت برق شهر را به حدود ۲۰۰۰ ولت افزایش دهد. به دلیل خروجی بسیار قدرتمند و مرگبار، تست این قطعه فقط در حالت خاموش (تست سرد) توصیه میشود.
۱. ساختار داخلی ترانس (شناخت سیمپیچها)
ترانس مایکروفر دارای سه بخش اصلی است که باید به طور جداگانه تست شوند:
- سیمپیچ اولیه (Primary): ورودی ۲۲۰ ولت (پایههای پهن پایین).
- سیمپیچ ثانویه (Secondary): خروجی هایولتاژ (معمولاً یک تکفیش که با عایق ضخیم مشخص است).
- سیمپیچ فیلامان (Filament): دو سیم خروجی که مستقیماً به مگنترون میروند (ولتاژ پایین اما جریان بالا).
۲. مراحل تست با مولتیمتر (تست سرد)
قبل از شروع، حتماً دستگاه را از برق کشیده، خازن را دشارژ کرده و تمام سوکتهای متصل به ترانس را جدا کنید. مولتیمتر را روی کمترین رنج مقاومت (اهم) قرار دهید.
الف) تست سیمپیچ اولیه
- روش: پروبها را به دو فیش ورودی (پایین ترانس) وصل کنید.
- نتیجه سالم: مقاومت بسیار کم، معمولاً بین ۰.۲ تا ۰.۵ اهم.
- نشانه خرابی: اگر عدد صفر (اتصال کوتاه کامل) یا بینهایت (قطع بودن سیمپیچ) باشد، ترانس سوخته است.
ب) تست سیمپیچ ثانویه (هایولتاژ)
- روش: یک پروب را به فیش خروجی هایولتاژ و پروب دیگر را به بدنه فلزی ترانس (قسمت بدون رنگ) متصل کنید. (ثانویه از یک طرف به بدنه متصل است).
- نتیجه سالم: مقاومت باید بین ۵۰ تا ۱۲۰ اهم باشد.
- نشانه خرابی: مقاومت بینهایت نشاندهنده سوختن و قطع شدن سیمپیچ داخلی است.
ج) تست سیمپیچ فیلامان
- روش: دو سر پروب را به دو سوکت خروجی که به مگنترون میروند متصل کنید.
- نتیجه سالم: مقاومت بسیار نزدیک به صفر اهم (اتصال کامل).
- نشانه خرابی: عدد بینهایت.
۳. تست نشت به بدنه (ایمنی)
این تست برای اطمینان از عدم اتصالی سیمپیچها به بدنه (بجز خروجی ثانویه) انجام میشود.
- روش: یک پروب به بدنه و پروب دیگر را به نوبت به پایههای ورودی (اولیه) و خروجی فیلامان بزنید.
- نتیجه سالم: در هر دو حالت باید مقاومت بینهایت (O.L) مشاهده شود. اگر عددی نشان داده شود، ترانس دچار نشت الکتریکی شده و خطرناک است.
۴. علائم ظاهری خرابی ترانس
گاهی بدون مولتیمتر هم میتوان خرابی را تشخیص داد:
- بوی سوختگی شدید: شبیه به بوی لاک سوخته.
- صدای وزوز بسیار بلند: که لرزش شدیدی در بدنه ایجاد میکند.
- تغییر رنگ سیمپیچها: سیاه شدن روکش مسی سیمپیچ ثانویه.
- دود کردن: بلافاصله بعد از روشن شدن دستگاه.
۵. جدول خلاصه نتایج تست
بخش مورد تست | نقاط اتصال پروب | مقدار مطلوب (سالم) |
ورودی (اولیه) | دو پایه پهن ورودی | 0.2 - 0.5 Omega |
خروجی (ثانویه) | خروجی تکسیم به بدنه | 50 - 120 Omega |
فیلامان | دو سیم متصل به مگنترون | نزدیک به 0 Omega |
عایقبندی | اولیه به بدنه | بینهایت (O.L) |
هشدار نهایی
هرگز و تحت هیچ شرایطی، خروجی ترانس ولتاژ بالا را در حالی که دستگاه به برق است با مولتیمتر تست نکنید. ولتاژ خروجی فراتر از تحمل مولتیمترهای معمولی است و باعث انفجار دستگاه و شوک الکتریکی مرگبار به شما میشود.
