عملکرد صحیح ماشین ظرفشویی به دو جزء حیاتی وابسته است: شیر برقی ورودی آب (Inlet Solenoid Valve) برای آبگیری دقیق و پمپ تخلیه (Drain Pump) برای خروج آب کثیف. خرابی در هر یک از این اجزا، چرخه شستشو را مختل میکند. مشکل آبگیری نامناسب یا عدم تخلیه، اغلب ناشی از انسدادهای فیزیکی یا نقص الکتریکی در این قطعات است که با عیبیابی دقیق و تعویض بهموقع قابل رفع است.
۱. عیبیابی و تعمیر شیر برقی ورودی آب
شیر برقی وظیفه کنترل جریان آب ورودی از شبکه آب شهری به دستگاه را بر عهده دارد.
الف) علائم خرابی شیر برقی
علامت خرابی | علت احتمالی |
عدم آبگیری یا آبگیری بسیار کند | عدم اعمال ولتاژ صحیح به شیر برقی، یا انسداد فیزیکی در توری فیلتر شیر برقی. |
آبگیری بیش از حد و سرریز (دستگاه خاموش است اما آب وارد میشود) | خرابی مکانیکی شیر و گیر کردن آن در حالت باز (معمولاً به دلیل رسوبات). |
شنیدن صدای وزوز از شیر (بدون ورود آب) | قطع شدن سیمپیچ (Coil) شیر برقی یا عدم دریافت ولتاژ کافی. |
ب) مراحل عیبیابی و تعمیر
بررسی فیلتر ورودی:
ابتدا دستگاه را از برق بکشید و شیر آب ورودی را ببندید.
شلنگ ورودی آب را از پشت دستگاه جدا کنید. یک توری یا فیلتر کوچک در دهانه ورودی شیر برقی وجود دارد. این توری اغلب توسط رسوبات یا ذرات ریز مسدود میشود.
فیلتر را خارج کرده و آن را با مسواک تمیز کنید.
تست مقاومت (اهم - Ohms):
مولتیمتر را روی حالت Ohms (مقاومت) تنظیم کنید.
پروبها را به پایانههای سیمپیچ شیر برقی وصل کنید. مقاومت سیمپیچ باید بین 800 تا 1500 اهم (بسته به مدل) باشد.
نتیجه: اگر مقاومت بسیار بالا (OL) یا نزدیک به صفر باشد، سیمپیچ سوخته است و شیر برقی باید تعویض شود.
تعویض شیر برقی: شیر برقی معمولاً توسط چند پیچ یا کِلَمپ پلاستیکی به بدنه متصل است. اتصالات الکتریکی و شلنگهای خروجی آن (که به سینی زیرین متصل هستند) را جدا کرده و شیر جدید را نصب کنید.
۲. عیبیابی و تمیزکاری پمپ تخلیه
پمپ تخلیه مسئول خارج کردن آب کثیف از دیگ پس از هر مرحله شستشو است.
الف) علائم خرابی پمپ تخلیه
عدم تخلیه کامل: آب کثیف در کف دیگ باقی میماند و برنامه متوقف میشود.
صدای بلند و خراشدار هنگام تخلیه: اغلب نشاندهنده گیر کردن یک جسم خارجی (مانند تکههای شیشه، هسته میوه یا گیره کاغذ) در پروانه پمپ است.
صدای وزوز (Humming) بدون چرخش: موتور پمپ تلاش میکند بچرخد اما مسدود شده است.
ب) مراحل دسترسی و تمیزکاری پمپ تخلیه
قطع برق و تخلیه دستی: دستگاه را از برق جدا کنید. درپوش فیلتر بزرگ کف دیگ را باز کرده و با استفاده از لیوان یا حوله، آب باقیمانده در دیگ را تا حد امکان تخلیه کنید.
دسترسی از کف دستگاه:
ماشین ظرفشویی را به آرامی به جلو بکشید و آن را به پشت بخوابانید.
پنل پلاستیکی زیرین دستگاه را باز کنید.
مکانیابی پمپ: پمپ تخلیه (که کوچکتر از پمپ اصلی سیرکولاسیون است) معمولاً در پایین دیگ و نزدیک شلنگ تخلیه قرار دارد.
تمیزکاری فیزیکی:
اتصالات الکتریکی و شلنگهای ورودی/خروجی پمپ را جدا کنید. پمپ تخلیه معمولاً با یک سیستم قفل چرخشی (Twist-Lock) یا سه پیچ به محفظه متصل است.
پمپ را جدا کرده و محفظه پروانه را باز کنید. اشیاء خارجی گیر کرده در پروانه (مانند شیشه یا هسته) را با دست یا انبردست کوچک خارج کنید. این شایعترین دلیل عدم تخلیه است.
ج) تست و تعویض پمپ
تست مقاومت: سیمپیچ پمپ را با مولتیمتر تست کنید. مقاومت سیمپیچ پمپهای تخلیه معمولاً پایین است (در محدوده 10 تا 30 اهم). اگر مقاومت OL باشد، موتور پمپ سوخته است.
تست مستقیم: اگر مهارت کافی دارید، میتوانید پمپ را جداگانه به برق وصل کنید (با رعایت کامل نکات ایمنی) تا مطمئن شوید که بدون بار میچرخد.
نصب مجدد: پمپ تخلیه جدید را در جای خود نصب کرده و مطمئن شوید که قفل چرخشی به درستی درگیر شده و هیچ نشتی ایجاد نمیشود.
۳. نگهداری پیشگیرانه و نکات ایمنی
تمیزکاری منظم فیلترها: فیلترهای کف دیگ (که ورودی پمپ تخلیه را پوشش میدهند) را به صورت هفتگی تمیز کنید تا از ورود ذرات بزرگ غذا به پمپ جلوگیری شود.
پیش-شستشو: قبل از قرار دادن ظروف در دستگاه، تکههای بزرگ غذا و استخوان را از روی آنها جدا کنید.
ایمنی برق: هنگام کار با قطعات الکتریکی و موتور، حتماً دستگاه را از پریز جدا کرده و برای تخلیه خازنهای احتمالی در برد، 5 دقیقه صبر کنید.
نتیجهگیری: مشکلات رایج در ماشین ظرفشویی اغلب به دلیل انسداد مکانیکی در پمپ تخلیه (به دلیل اجسام خارجی) یا نقص الکتریکی در شیر برقی ورودی آب است. با تست مقاومت سیمپیچ شیر برقی و تمیزکاری فیزیکی پروانه پمپ تخلیه، میتوان کارایی دستگاه را با هزینه کم بازیابی کرد و از شستشوی ظروف به صورت دستی نجات یافت.