راهنمای گام به گام تعویض قطعات اصلی اره زنجیری بنزینی
تعویض قطعات اصلی اره زنجیری بنزینی، با رعایت نکات ایمنی و دقت کافی، میتواند توسط خودتان انجام شود. این راهنما به شما کمک میکند تا مراحل تعویض برخی از رایجترین قطعات را به درستی انجام دهید.
مهمترین نکته: پیش از شروع هر کاری، همیشه دفترچه راهنمای اره زنجیری خود را مطالعه کنید. مدلهای مختلف ممکن است جزئیات خاص خود را داشته باشند.
نکات ایمنی پیش از شروع
اطمینان از خاموشی کامل: مطمئن شوید که موتور اره کاملاً خاموش و سرد شده است.
جدا کردن کابل شمع: برای جلوگیری از روشن شدن تصادفی، کلاهک شمع را از شمع جدا کنید.
استفاده از دستکش و عینک ایمنی: برای محافظت از خود در برابر جراحات احتمالی.
مکان کار تمیز و مناسب: در محلی با نور کافی و تهویه مناسب کار کنید.
جمعآوری ابزار مورد نیاز: ابزارهای لازم را از قبل آماده کنید.
ابزار مورد نیاز
بسته به قطعهای که میخواهید تعویض کنید، ممکن است به ابزارهای زیر نیاز داشته باشید:
آچار شمع
پیچگوشتی (دو سو، چهار سو، و تورکس در صورت نیاز)
آچار T (معمولاً برای پیچهای کاور و کاربراتور)
انبر دست
آچار آلن (در صورت نیاز)
برس سیمی یا برس تمیز کننده
پارچه تمیز
قطعه جدید جایگزین
مراحل تعویض قطعات اصلی
در ادامه، نحوه تعویض چند قطعه اصلی و رایج را توضیح میدهیم:
1. تعویض زنجیر (Chain)
تعویض زنجیر یکی از رایجترین عملیات نگهداری است.
مراحل:
شل کردن مهرههای کاور بغل: معمولاً دو مهره روی کاور بغل (که تیغه را نگه میدارد) وجود دارد. آنها را با آچار مخصوص اره یا آچار مناسب شل کنید.
باز کردن پیچ تنظیم کشش زنجیر: این پیچ معمولاً در کنار یا زیر کاور بغل قرار دارد. آن را بچرخانید تا زنجیر کاملاً شل شود.
جدا کردن کاور بغل: کاور را به آرامی از اره جدا کنید. مراقب باشید پیچها یا قطعات ریز گم نشوند.
جدا کردن تیغه و زنجیر قدیمی: زنجیر شل شده را از شیار تیغه و اسپراکت (چرخ دنده محرک زنجیر) جدا کنید. سپس تیغه را نیز بردارید.
تمیز کردن: از فرصت استفاده کرده و شیار تیغه، اسپراکت، و اطراف آن را از خاک و خرده چوب تمیز کنید.
نصب تیغه و زنجیر جدید:
تیغه جدید را روی پینهای راهنما قرار دهید.
زنجیر جدید را روی اسپراکت قرار دهید.
لبه پایین زنجیر را در شیار تیغه قرار دهید.
در حالی که تیغه و زنجیر را در جای خود نگه داشتهاید، نوک تیغه را کمی بالا بکشید تا مطمئن شوید زنجیر به درستی روی تیغه قرار گرفته است.
نصب مجدد کاور بغل: کاور بغل را در جای خود قرار داده و مهرهها را به صورت دستی ببندید، اما سفت نکنید.
تنظیم کشش زنجیر:
نوک تیغه را به سمت بالا نگه دارید.
پیچ تنظیم کشش زنجیر را بچرخانید (معمولاً در جهت عقربههای ساعت) تا زنجیر کمی سفت شود.
کشش صحیح زمانی است که میتوانید زنجیر را با دو انگشت از تیغه جدا کنید، اما دندانههای محرک (drive links) از شیار تیغه خارج نشوند.
سفت کردن مهرههای کاور بغل: در حالی که نوک تیغه را همچنان بالا نگه داشتهاید، مهرههای کاور بغل را کاملاً سفت کنید.
بررسی نهایی: دوباره کشش زنجیر را بررسی کنید. زنجیر نباید خیلی شل باشد (که میتواند از تیغه بپرد) و نه خیلی سفت (که باعث آسیب به موتور و زنجیر میشود).
روغنکاری: قبل از استفاده، مطمئن شوید که مخزن روغن زنجیر پر است.
2. تعویض شمع (Spark Plug)
شمع یک قطعه مصرفی است که باید به صورت دورهای تعویض شود.
مراحل:
جدا کردن کلاهک شمع: کلاهک لاستیکی شمع را به آرامی از روی شمع جدا کنید.
تمیز کردن اطراف شمع: قبل از باز کردن شمع، اطراف آن را با یک برس یا پارچه تمیز کنید تا خاک و کثیفی وارد محفظه احتراق نشود.
باز کردن شمع قدیمی: با استفاده از آچار شمع مناسب، شمع را در خلاف جهت عقربههای ساعت بچرخانید تا باز شود.
بررسی شمع قدیمی (اختیاری): نگاهی به الکترودهای شمع قدیمی بیندازید. وضعیت آن میتواند نشانهای از سلامت موتور باشد (مثلاً سیاه شدن بیش از حد).
نصب شمع جدید:
شمع جدید (که باید از نوع و مدل صحیح باشد) را با دست در سوراخ شمع قرار داده و به آرامی در جهت عقربههای ساعت بچرخانید تا رزوه شود.
هنگامی که شمع با دست سفت شد، با آچار شمع آن را حدود یکچهارم تا یکدوم دور دیگر سفت کنید. بیش از حد سفت کردن میتواند به سرسیلندر آسیب برساند.
وصل کردن کلاهک شمع: کلاهک شمع را محکم روی شمع فشار دهید تا صدای "کلیک" یا احساس کنید که محکم شده است.
3. تعویض فیلتر هوا (Air Filter)
فیلتر هوا برای جلوگیری از ورود ذرات به موتور ضروری است.
مراحل:
باز کردن کاور فیلتر هوا: کاور فیلتر هوا معمولاً با یک یا چند پیچ یا گیره نگه داشته میشود. آنها را باز کنید.
جدا کردن فیلتر هوای قدیمی: فیلتر قدیمی را به آرامی از جای خود بردارید.
تمیز کردن محفظه فیلتر: از فرصت استفاده کرده و محفظه فیلتر را از گرد و غبار و خاک تمیز کنید.
نصب فیلتر هوای جدید: فیلتر جدید (که باید تمیز و از نوع صحیح باشد) را در جای خود قرار دهید. مطمئن شوید که به درستی جا افتاده و هیچ فضایی برای نفوذ هوا از کنار آن وجود ندارد.
بستن کاور فیلتر هوا: کاور را در جای خود قرار داده و پیچها یا گیرهها را ببندید.
4. تعویض فیلتر سوخت (Fuel Filter)
فیلتر سوخت در داخل مخزن سوخت قرار دارد و جلوی ورود ذرات به کاربراتور را میگیرد.
مراحل:
تخلیه سوخت (اختیاری): برای راحتی کار، میتوانید مخزن سوخت را از سوخت خالی کنید.
پیدا کردن فیلتر سوخت: درب مخزن سوخت را باز کنید. فیلتر سوخت به یک شلنگ متصل است و در داخل مخزن غوطهور است.
بیرون کشیدن فیلتر سوخت: با استفاده از یک سیم قلابدار نازک یا یک انبر نوکتیز بلند، شلنگ سوخت را به آرامی از طریق دهانه مخزن بیرون بکشید تا فیلتر سوخت قابل دسترسی شود.
جدا کردن فیلتر قدیمی: فیلتر سوخت معمولاً با یک بست کوچک به شلنگ وصل است. آن را جدا کرده و فیلتر قدیمی را بردارید.
نصب فیلتر سوخت جدید: فیلتر جدید را به همان صورت به شلنگ سوخت وصل کنید. مطمئن شوید که اتصال محکم است.
برگرداندن فیلتر به داخل مخزن: فیلتر جدید را به آرامی به داخل مخزن سوخت برگردانید.
پر کردن مخزن و بررسی نشتی: مخزن را با سوخت تازه پر کرده و از عدم وجود هرگونه نشتی در اطراف شلنگ یا فیلتر اطمینان حاصل کنید.
5. تعویض تیغه (Guide Bar)
تیغه اره زنجیری نیز به مرور زمان فرسوده میشود و نیاز به تعویض دارد.
مراحل:
شل کردن و جدا کردن زنجیر: مراحل 1 تا 3 بخش "تعویض زنجیر" را دنبال کنید. (یعنی مهرههای کاور بغل را شل کرده، پیچ تنظیم کشش را باز کرده، کاور بغل و زنجیر را جدا کنید.)
جدا کردن تیغه قدیمی: تیغه را از پینهای راهنما جدا کنید.
تمیز کردن: از فرصت استفاده کرده و محفظه اسپراکت، سوراخهای روغنکاری و شیارهای تیغه را تمیز کنید.
نصب تیغه جدید: تیغه جدید (که باید اندازه و نوع مناسب برای اره شما باشد) را روی پینهای راهنما قرار دهید.
نصب زنجیر جدید یا قدیمی: اگر زنجیر قدیمی سالم است، آن را روی اسپراکت و تیغه قرار دهید. در غیر این صورت، زنجیر جدیدی نصب کنید. (مراحل 6 تا 11 "تعویض زنجیر" را دنبال کنید.)
تنظیم و سفت کردن: کاور بغل را نصب کرده، کشش زنجیر را تنظیم کنید و مهرههای کاور را سفت کنید.
6. تعویض اسپراکت (Sprocket)
اسپراکت (چرخ دنده محرک) زنجیر را میچرخاند و اگر فرسوده شود، میتواند باعث فرسودگی زودرس زنجیر و مشکلات در عملکرد شود.
مراحل:
جدا کردن زنجیر و تیغه: مراحل "تعویض زنجیر" را تا جدا کردن کامل زنجیر و تیغه انجام دهید.
باز کردن کلاچ (Clutch) (در صورت نیاز): در بسیاری از مدلها، اسپراکت زیر کلاچ قرار دارد و برای دسترسی به آن باید کلاچ را باز کنید.
مهم: برای باز کردن کلاچ، نیاز به ابزار مخصوص (مانند ابزار نگهدارنده پیستون یا ابزار کلاچ) و معمولاً چرخاندن در جهت عقربههای ساعت (رزوه چپگرد) یا خلاف آن است. به دفترچه راهنمای خود مراجعه کنید. این مرحله ممکن است پیچیده باشد و نیاز به احتیاط زیادی دارد تا به موتور آسیب نرسد.
گاه لازم است برای جلوگیری از چرخش میل لنگ، شمع را باز کرده و یک طناب نرم را داخل محفظه احتراق قرار دهید تا پیستون متوقف شود.
جدا کردن اسپراکت قدیمی: پس از باز کردن کلاچ، اسپراکت به راحتی جدا میشود. ممکن است یک بلبرینگ نیز در زیر آن وجود داشته باشد.
تمیز کردن: اطراف محور و محل قرارگیری اسپراکت را تمیز کنید.
نصب اسپراکت جدید: اسپراکت جدید (که باید کاملاً با مدل اره شما مطابقت داشته باشد) را روی محور قرار دهید. مطمئن شوید که بلبرینگ نیز در جای خود قرار گرفته است.
نصب مجدد کلاچ: کلاچ را به درستی (با جهت رزوه صحیح) نصب کنید و آن را محکم کنید.
نصب مجدد زنجیر و تیغه: مراحل "تعویض زنجیر" را برای نصب مجدد زنجیر و تیغه دنبال کنید.
نکات پس از تعویض قطعات
بررسی کلی: پس از تعویض هر قطعه، تمام پیچها و مهرهها را بررسی کنید تا مطمئن شوید محکم هستند.
تست اولیه: اره را در یک محیط امن روشن کنید. ابتدا در حالت درجا کار کند و سپس به آرامی گاز دهید تا از عملکرد صحیح قطعه جدید اطمینان حاصل کنید.
نظارت بر عملکرد: در دقایق اول کار، به صدای موتور، دود خروجی و لرزشها توجه کنید. در صورت مشاهده هرگونه مشکل غیرعادی، فوراً اره را خاموش کنید.
چه زمانی به تعمیرکار متخصص مراجعه کنیم؟
تعویض برخی قطعات مانند کاربراتور (مگر اینکه فقط قصد تعویض کامل آن را داشته باشید و نه تعمیرش)، کویل احتراق، یا قطعات داخلی موتور (مانند پیستون یا سیلندر) نیاز به دانش فنی تخصصی، ابزارهای خاص و تجربه دارد. اگر در مورد هر مرحلهای تردید دارید یا احساس میکنید توانایی انجام آن را ندارید، بهتر است اره زنجیری خود را به یک تعمیرکار مجرب بسپارید تا از آسیب بیشتر و هزینههای اضافی جلوگیری شود.