واردات محصولات کشاورزی و باغی فرآیندی تخصصی است که نیازمند شناخت دقیق قوانین، استانداردهای بین‌المللی و زنجیره تأمین است. در ادامه، یک راهنمای کامل از نحوه واردات و اطلاعات کلیدی در این زمینه ارائه شده است.

۱. الزامات و مجوزهای وارداتی

برای واردات محصولات کشاورزی به ایران، دریافت مجوزهای زیر ضروری است:

• کارت بازرگانی: این کارت اصلی‌ترین مجوز برای هر گونه فعالیت تجاری بین‌المللی است که از اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران صادر می‌شود.

• ثبت سفارش: پس از توافق با فروشنده خارجی، باید ثبت سفارش کالا را در سامانه جامع تجارت انجام دهید. این اقدام توسط سازمان توسعه تجارت ایران بررسی و در صورت تأیید، مجوز واردات صادر می‌شود.

• گواهی بهداشت نباتی (Phytosanitary Certificate): این گواهی توسط سازمان حفظ نباتات کشور مبدأ صادر می‌شود و سلامت کالا را از نظر عاری بودن از آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز تأیید می‌کند. این سند مهم‌ترین گواهی برای ترخیص کالا در گمرک ایران است.

• گواهی بازرسی (Certificate of Inspection): برای اطمینان از کیفیت، کمیت و تطابق کالا با سفارش، معمولاً یک شرکت بازرسی بین‌المللی در کشور مبدأ کالا را بازرسی و گواهی مربوطه را صادر می‌کند.

• استانداردهای ملی و گمرکی: واردات برخی محصولات نیازمند رعایت استانداردهای اجباری ایران است. همچنین، باید از قوانین گمرکی مربوط به تعرفه‌ها و مالیات بر واردات آگاهی داشته باشید.

۲. تمهیدات و شیوه‌های واردات

• انتخاب کشور مبدأ: با توجه به محصول مورد نظر، باید کشورهایی را انتخاب کنید که به دلیل مزیت‌های جغرافیایی، آب و هوایی و فناوری، بهترین صادرکنندگان آن محصول هستند.

• روش حمل و نقل: با توجه به فسادپذیری محصولات کشاورزی، حفظ زنجیره سرما (Cold Chain) از اهمیت بالایی برخوردار است.

  • حمل و نقل جاده‌ای: برای واردات از کشورهای همسایه مانند ترکیه و پاکستان، کامیون‌های یخچال‌دار بهترین گزینه هستند.

  • حمل و نقل دریایی: برای محموله‌های بزرگ از قبیل غلات و دانه‌های روغنی از کشورهایی مانند برزیل و آرژانتین، از کشتی‌های باری و کانتینرهای یخچال‌دار استفاده می‌شود.

  • حمل و نقل هوایی: برای محصولات تازه و گران‌قیمت که باید در کوتاه‌ترین زمان به مقصد برسند، از حمل و نقل هوایی استفاده می‌شود.

• اسناد لازم: برای ترخیص کالا در گمرک ایران، علاوه بر گواهی‌های فوق، به بارنامه (Bill of Lading)، فاکتور خرید (Invoice) و پکینگ لیست (Packing List) نیاز است.

۳. کشورهای مهم در صادرات محصولات کشاورزی به ایران

• ترکیه و پاکستان: صادرکنندگان عمده میوه‌ها و سبزیجات به ایران هستند.

• روسیه، قزاقستان و اوکراین: تأمین‌کنندگان اصلی غلات مانند گندم و جو.

• برزیل و آرژانتین: صادرکنندگان عمده ذرت، سویا و دانه‌های روغنی.

• هند و کشورهای آسیای شرقی: صادرکنندگان برنج، چای و ادویه.

۴. بزرگترین صادرکنندگان محصولات کشاورزی در جهان

بر اساس داده‌های سازمان تجارت جهانی (WTO) و سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (FAO)، بزرگترین صادرکنندگان محصولات کشاورزی در جهان بر اساس ارزش دلاری در سال‌های اخیر عبارتند از: