زمانی که فشار آب سیستم (بار) در پکیج بوتان بالاتر از ۱ بار (و معمولاً در محدوده استاندارد ۱ تا ۱.۵ بار) است، اما چراغ وضعیت پکیج به رنگ قرمز ثابت درمی‌آید یا پکیج قفل می‌شود، نشان‌دهنده یک خطای ایمنی اصلی (Lockout) است که مستقیماً به فشار آب ارتباط ندارد.
رنگ قرمز در پکیج‌های بوتان به طور کلی هشدار می‌دهد که پکیج تلاش کرده است عملیات راه‌اندازی را انجام دهد اما در یکی از مراحل حیاتی (مانند احتراق، تخلیه دود، یا تشخیص دمای مجاز) شکست خورده و برای جلوگیری از آسیب، به حالت خاموشی اضطراری رفته است.
در ادامه، رایج‌ترین ایراداتی که می‌توانند منجر به قفل شدن و چراغ قرمز پکیج بوتان شوند، با وجود فشار نرمال، آورده شده است:
۱. ایرادات مربوط به احتراق و شعله (Flame Failure)
این شایع‌ترین دلیل قفل شدن پکیج‌های گازی است. پکیج سعی می‌کند جرقه بزند اما موفق به تشکیل یا حفظ شعله نمی‌شود.
ایراد | علت مشکل | نحوه شناسایی و عیب‌یابی اولیه |
عدم تشکیل یا تشخیص شعله | ۱. عدم تشکیل شعله: فشار گاز کم، گرفتگی مشعل یا خرابی شیر گاز. | ۱. بوی گاز: اگر بعد از تلاش پکیج برای راه‌اندازی، بوی خفیف گاز می‌آید اما شعله تشکیل نمی‌شود، مشکل از جرقه یا یون است. |
E01 (کد خطای رایج بوتان) | ۲. ایراد الکترود یون: سنسور تشخیص شعله (Ionization Electrode) کثیف شده یا فاصله آن با شعله تنظیم نیست و نمی‌تواند وجود شعله را به برد گزارش دهد. | ۲. جرقه زدن: مشاهده کنید که آیا پکیج جرقه می‌زند. اگر جرقه نمی‌زند، مشکل از سیستم جرقه‌زنی است. |
۳. خرابی شیر برقی گاز: برق به شیر گاز می‌رسد، اما شیر به دلیل خرابی باز نمی‌شود. | ۳. تمیزکاری: الکترود یون و جرقه را تمیز و فاصله آن‌ها را بررسی کنید. |
۲. ایرادات مربوط به سیستم تخلیه دود (Fan/Flue Fault)
در پکیج‌های فن‌دار (کلاس B و C)، برد کنترل قبل از شروع احتراق، از طریق سنسوری به نام پرشر سوئیچ هوا (Air Pressure Switch)، از عملکرد فن و باز بودن مسیر دود اطمینان حاصل می‌کند.
ایراد | علت مشکل | نحوه شناسایی و عیب‌یابی اولیه |
فعال نشدن پرشر سوئیچ هوا | ۱. خرابی فن: فن تخلیه دود سوخته، بلبرینگ آن قفل شده یا پره‌های آن گیر کرده است. | ۱. صدای فن: در لحظه راه‌اندازی به صدای فن گوش دهید. اگر فن اصلاً نمی‌چرخد، ایراد الکتریکی یا مکانیکی فن است. |
E02 (کد خطای رایج بوتان) | ۲. گرفتگی دودکش/مجرای ونتوری: دودکش توسط پرنده، آشیانه یا جسم خارجی مسدود شده است. | ۲. بررسی دودکش: دودکش را از نظر گرفتگی فیزیکی چک کنید. مجرای باریک (ونتوری) روی فن را بررسی کنید. |
۳. خرابی پرشر سوئیچ هوا: خود سنسور خراب شده و با وجود کارکرد صحیح فن، سیگنال لازم را به برد ارسال نمی‌کند. | ۳. شیلنگ‌ها: شیلنگ‌های سیلیکونی اتصال دهنده پرشر سوئیچ به فن را چک کنید که سوراخ یا جابه‌جا نشده باشند. |
۳. ایرادات مربوط به دمای بیش از حد (Overheat Lockout)
اگرچه فشار نرمال است، اما ممکن است در مبدل‌های حرارتی، دمای آب به صورت موضعی به شدت بالا رفته و ترموستات حد (Limit Thermostat) را فعال کند. این فعال‌سازی باعث قطع شدن فوری شعله و قفل شدن پکیج (چراغ قرمز) می‌شود.
ایراد | علت مشکل | نحوه شناسایی و عیب‌یابی اولیه |
دمای بیش از حد مجاز | ۱. خرابی پمپ سیرکولاتور: پمپ قفل شده یا سوخته و آب را در مدار گرمایش به جریان درنمی‌آورد. | ۱. بررسی پمپ: در حالت گرمایش، پمپ را لمس کنید. اگر داغ است اما نمی‌چرخد، قفل شده است (باز کردن پیچ و چرخاندن محور). |
E03 یا E08 (کدهای رایج بوتان) | ۲. گرفتگی مبدل اصلی: رسوب و جرم شدید در مبدل اصلی مانع از انتقال حرارت شده و دمای آب را به سرعت افزایش می‌دهد (Overheat کاذب). | ۲. رسوب‌گیری: اگر پکیج مدت زیادی است سرویس نشده و آب گرم مصرفی نیز نوسان دما دارد، پکیج نیاز به رسوب‌زدایی شیمیایی دارد. |
۳. خرابی سنسور NTC: سنسور دمای آب را به اشتباه بالا گزارش می‌دهد. | ۳. اهم‌سنجی: مقاومت سنسور NTC را در دمای محیط اندازه‌گیری کنید (معمولاً باید حدود 10 کیلو اهم باشد). |
خلاصه اقدامات لازم
هنگامی که چراغ بوتان قرمز می‌شود (با وجود فشار بالای ۱ بار)، مراحل زیر را به ترتیب برای عیب‌یابی دنبال کنید:
- ریست (Reset) پکیج: اولین اقدام، ریست کردن پکیج با استفاده از دکمه R (Reset) یا چرخاندن ولوم وضعیت است. اگر پکیج بعد از چند دقیقه دوباره قرمز شد، عیب همچنان پابرجاست.
- بررسی دودکش و فن: مطمئن شوید فن (در مدلهای فن‌دار) کار می‌کند و مسیر دودکش باز است.
- بررسی تشکیل شعله: به صدای جرقه و تشکیل شعله گوش دهید. اگر شعله تشکیل نمی‌شود، احتمالاً ایراد از گاز یا الکترود یون است.
- بررسی پمپ و رادیاتورها: مطمئن شوید پمپ در حال کار است و شیرهای ورودی و خروجی پکیج و رادیاتورها باز هستند.
نکته ایمنی: مشکلات مربوط به سیستم احتراق، گاز، فن و سنسورهای دمای بالا (Overheat) حساس و خطرناک هستند. در صورت عدم رفع مشکل با ریست یا بررسی‌های ساده، حتماً با یک تکنسین مجاز پکیج تماس بگیرید.
