مقایسه ارزش جایگزینی کالاهای لوکس وارداتی با مواد غذایی اساسی
در شرایط تحریمهای اقتصادی و نوسانات ارزی شدید در ایران، که منجر به کمبود ذخایر ارزی و افزایش هزینههای واردات کالاهای اساسی میشود، مقایسه ارزش کالاهای لوکس وارداتی با مواد حیاتی (مانند نهادههای دامی و برنج) اهمیت مضاعفی مییابد. این مقاله یک تحلیل مقایسهای ارائه میدهد که نشان میدهد بهای یک واحد کالای لوکس چه ظرفیتی برای تأمین امنیت غذایی کشور دارد.
توجه: تمامی قیمتها و نرخهای تبدیل ذکر شده، تخمینی و صرفاً برای تحلیل مقایسهای بوده و بر اساس نرخهای تقریبی ارز و قیمتهای جهانی کالاها (در زمان نگارش) ارائه شده است.
ارزش دلاری اقلام لوکس وارداتی (تخمینی)
مبنای محاسبه ما بر اساس قیمت فروش نهایی این کالاها در بازار آزاد ایران به دلار آمریکا و با در نظر گرفتن تعرفه، عوارض و سود فروش است.
ردیف | کالا | تخمین قیمت به دلار (USD) |
۱ | تویوتا لندکروز (آخرین مدل، لوکس) | 300,000 |
۲ | مرسدس بنز (مدل متوسط/سنگین) | 150,000 |
۳ | بی ام و (BMW، مدل متوسط) | 120,000 |
۴ | لپتاپ Apple MacBook Pro (بالاترین کانفیگ) | 3,500 |
۵ | گوشی iPhone Pro Max (بالاترین مدل) | 2,000 |
۶ | گوشی Samsung Galaxy S (بالاترین مدل) | 1,800 |
مقادیر جایگزین وارداتی (نهاده و برنج)
برای محاسبه، قیمت تقریبی واردات هر تن کالای اساسی به شرح زیر در نظر گرفته شده است:
- کنجاله سویا (ماده پروتئینی): 600 دلار در هر تن
- خوراک دام/ذرت (ماده انرژیزا): 400 دلار در هر تن
- برنج هندی: 800 دلار در هر تن
- برنج پاکستانی: 700 دلار در هر تن
جدول مقایسه ظرفیت واردات با قیمت یک دستگاه لندکروز (300,000 USD)
کالای اساسی | قیمت هر تن (USD) | مقدار قابل واردات (تن) |
کنجاله سویا | 600 | 500 تن |
خوراک دام (ذرت) | 400 | 750 تن |
برنج هندی | 800 | 375 تن |
برنج پاکستانی | 700 | 428 تن |
ظرفیت تولید و سیر کردن (تحلیل بهرهوری)
این مقادیر وارداتی توان تولید و سیر کردن قابل توجهی را برای کشور ایجاد میکنند:
الف) توان تولید گوشت و مرغ (با نهادههای یک لندکروز)
فرض میکنیم کنجاله سویا به عنوان منبع پروتئین، بخش حیاتی جیره غذایی را تشکیل میدهد و ذرت، بخش انرژیزا است.
- ظرفیت تولید گوشت مرغ (با 500 تن کنجاله سویا):
- اگر کنجاله سویا 25% جیره غذایی باشد، 500 تن سویا، 2000 تن خوراک دام کامل را پشتیبانی میکند.
- با فرض نرخ تبدیل خوراک به گوشت (FCR) معادل 2 به 1 (به ازای 2 کیلو خوراک، 1 کیلو گوشت):
تولید حدود 1,000 تن گوشت مرغ
- ظرفیت تولید گوشت قرمز (با 750 تن ذرت):
- اگر ذرت (750 تن) بخش اصلی انرژیزای جیره دام باشد و با فرض نسبت تبدیل 6 به 1 برای تولید گوشت قرمز:
تولید حدود 125 تن گوشت گاو
ب) توان سیر کردن (با برنج وارداتی)
بر اساس سرانه مصرف تقریبی 120 گرم برنج در روز برای هر نفر:
ظرفیت برنج هندی (375 تن)
این مقدار توان سیر کردن 8,561 نفر را به مدت یک سال کامل فراهم میکند.
مقایسه مقیاس کوچک (گوشی آیفون)
حتی در سطح کالاهای کوچکتر نیز، قدرت جایگزینی بالا است.
کالای لوکس | قیمت (USD) | مقدار قابل واردات برنج هندی (تن) | توان سیر کردن (نفر در سال) |
گوشی iPhone Pro Max | 2,000 | 2.5 تن | 57 نفر در سال |
لپتاپ MacBook Pro | 3,500 | 4.37 تن | 100 نفر در سال |
جمعبندی
این مقایسه نشان میدهد که تخصیص منابع ارزی محدود کشور به واردات کالاهای لوکس غیرضروری، به معنای از دست دادن حجم عظیمی از ظرفیت تولید داخلی (گوشت و مرغ) و یا محروم شدن هزاران نفر از دسترسی به کالای اساسی (برنج) است. در اقتصادهای تحت تحریم، هر دلار صرف شده برای کالاهای غیرضروری، مستقیماً امنیت غذایی و معیشت مردم را تحتالشعاع قرار میدهد.
