این یک مقاله مرجع و تخصصی برای کالبدشکافی فنی ارههای زنجیری (Chainsaws) است. اره زنجیری یکی از خطرناکترین و در عین حال کارآمدترین ابزارهای برش است که در انواع بنزینی، برقی و شارژی تولید میشود. ساختار آن شامل دو بخش اصلی واحد توان و واحد برش است.
کالبدشکافی جامع انواع اره موتوری و زنجیری
ارههای زنجیری بر اساس منبع تغذیه به سه دسته اصلی تقسیم میشوند، اما مکانیزم برش در همه آنها یکسان است.
بخش اول: واحد توان (موتور)
۱. موتور بنزینی (معمولاً ۲ زمانه)
- توضیح: اکثر ارههای موتوری حرفهای از موتورهای تک سیلندر ۲ زمانه استفاده میکنند تا نسبت قدرت به وزن بالایی داشته باشند.
- عملکرد: احتراق مخلوط بنزین و روغن باعث حرکت پیستون و چرخاندن میللنگ میشود.
- ویژگی: این موتورها فاقد کارتر روغن هستند و روغن روانکار باید با بنزین مخلوط شود.
۲. موتور برقی و شارژی
- توضیح: در مدلهای برقی از یک الکتروموتور زغالی و در مدلهای شارژی از موتورهای براشلس (Brushless) استفاده میشود.
- مزیت: صدای بسیار کمتر، عدم نیاز به نگهداری موتور و استارت آسان.
بخش دوم: سیستم انتقال قدرت و کلاچ
۳. کلاچ گریز از مرکز (Centrifugal Clutch)
- توضیح: شامل کفشکهایی است که با فنر نگه داشته شدهاند.
- عملکرد: وقتی دور موتور بالا میرود، نیروی گریز از مرکز کفشکها را به دیواره کاسه کلاچ میچسباند و زنجیر شروع به چرخش میکند. در دور پایین (درجا)، کلاچ آزاد است و زنجیر ثابت میماند.
- ارتباط: رابط بین میللنگ و چرخدنده محرک زنجیر (Sprocket).
۴. چرخدنده زنجیر (Sprocket)
- توضیح: یک چرخدنده دندانهدار که زنجیر روی آن سوار میشود.
- عملکرد: انتقال مستقیم نیروی چرخشی کلاچ به پیوندهای زنجیر.
بخش سوم: واحد برش (قلب دستگاه)
۵. زنجیر اره (Saw Chain)
- توضیح: زنجیر از قطعات ریزی شامل تیغه (Cutter)، پیوند رابط (Tie Strap) و گوشواره یا پیوند محرک (Drive Link) تشکیل شده است.
- عملکرد: گوشوارهها داخل شیار تیغه قرار میگیرند و تیغهها چوب را به صورت لایه لایه میتراشند.
- ارتباط: دور تیغه و روی چرخدنده سوار میشود.
۶. تیغه راهنما (Guide Bar)
- توضیح: یک صفحه فولادی بلند با یک شیار در دور تا دور آن.
- عملکرد: هدایت زنجیر در یک مسیر مستقیم و تحمل فشار ناشی از برش.
- ویژگی: در نوک برخی تیغهها یک چرخدنده کوچک (Sprocket Nose) برای کاهش اصطکاک وجود دارد.
بخش چهارم: سیستمهای حیاتی و ایمنی
۷. ترمز زنجیر (Chain Brake)
- توضیح: یک اهرم پهن در جلوی دسته که به یک تسمه فولادی دور کاسه کلاچ متصل است.
- عملکرد: در صورت لگد زدن (Kickback) اره، دست کاربر به این اهرم برخورد کرده و ترمز در کسری از ثانیه زنجیر را کاملاً متوقف میکند.
۸. پمپ روغن اتوماتیک (Automatic Oiler)
- توضیح: پمپی که روغن را از مخزن مخصوص به شیار تیغه میفرستد.
- عملکرد: روغنکاری دائم زنجیر و تیغه برای جلوگیری از داغ شدن و پاره شدن زنجیر.
- نکته: همیشه باید به ازای هر بار سوختگیری، مخزن روغن زنجیر را هم پر کنید.
۹. سیستم ضد لرزش (Anti-Vibration System)
- توضیح: شامل فنرها یا لرزهگیرهای لاستیکی بین بدنه موتور و دستهها.
- عملکرد: جلوگیری از انتقال لرزش شدید موتور به دست راننده (پیشگیری از بیماری انگشت سفید).
مقایسه انواع اره زنجیری
ویژگی | بنزینی (Gas) | برقی (Corded) | شارژی (Battery) |
قدرت | بسیار بالا | متوسط | متوسط به بالا |
قابلیت جابجایی | عالی (بدون محدودیت) | محدود به طول کابل | عالی |
صدا و آلودگی | زیاد | بسیار کم | بسیار کم |
مناسب برای | جنگلداری و کارهای سنگین | نجاری و باغات کوچک | هرس و کارهای کمپینگ |
نکات طلایی نگهداری و ایمنی
- تیز کردن زنجیر: زنجیر کند باعث فشار مضاعف به موتور و احتمال لگد زدن اره میشود. همیشه با سوهان مخصوص زوایای تیغه را حفظ کنید.
- تنظیم کشش زنجیر (Tensioning): زنجیر نباید خیلی سفت (فشار به بلبرینگ) یا خیلی شل (خطر در رفتن) باشد. در حالت استاندارد، باید بتوانید پیوندهای محرک را کمی از شیار تیغه بلند کنید.
- فیلتر هوا: در ارههای بنزینی، خاکاره به سرعت فیلتر را مسدود میکند. تمیز کردن روزانه فیلتر الزامی است.
- لگد زدن (Kickback): هرگز با بخش "یکچهارم بالایی نوک تیغه" اقدام به شروع برش نکنید؛ این کار باعث پرتاب شدن ناگهانی اره به سمت صورت شما میشود.










































