ابزارهای بادی به دلیل استهلاک بسیار کم و قدرت فوقالعاده، انتخاب اول خطوط تولید کارخانهها، تعمیرگاههای خودرو و کارگاههای بزرگ نجاری هستند.
انواع ابزار بادی و عملکرد آنها
در این مقاله، مسیر حرکت هوا را از اتمسفر تا تبدیل شدن به یک ضربهی سنگین بررسی میکنیم.
۱. قلب تپنده: کمپرسور هوا (Air Compressor)
کمپرسور دستگاهی است که هوای محیط را بلعیده، حجم آن را کاهش داده و فشارش را بالا میبرد.
- نحوه کارکرد (مدل سیلندر پیستونی): دقیقاً مثل موتور خودرو عمل میکند. پیستون پایین میرود و هوا را مکش میکند؛ سپس بالا میآید و هوا را در یک مخزن فولادی فشرده میکند.
- سوئیچ فشار (Pressure Switch): این قطعه مغز کمپرسور است. وقتی فشار مخزن به حد معینی (مثلاً ۸ بار) برسد، موتور را خاموش میکند و وقتی فشار بر اثر استفاده افت کند، دوباره آن را روشن میکند.
۲. بکس بادی (Impact Wrench)؛ غول گشتاور
اگر تابهحال به آپاراتیها رفته باشید، صدای "دَدَدَدَد" لرزانندهای را شنیدهاید. این صدای بکس بادی است که پیچهای سفت چرخ را باز میکند.
- مکانیزم چکش (Hammer Mechanism): برخلاف دریلهای برقی که فقط میچرخند، بکس بادی دارای یک محفظه است که هوا در آن یک روتور را با سرعت میچرخاند. این روتور به وزنه یا چکشی متصل است که در هر دور چرخیدن، ضربهای ناگهانی و بسیار قوی به شفت خروجی وارد میکند.
- چرا بادی؟ یک بکس بادی کوچک میتواند گشتاوری تولید کند که برای تولید همان مقدار قدرت در مدل برقی، به موتوری سه برابر بزرگتر و سنگینتر نیاز است.
۳. میخکوب و منگنهکوب بادی؛ سرعت در اتصال
این ابزارها در نجاری جایگزین چکشهای سنتی شدهاند و میتوانند در هر ثانیه چندین میخ را در چوب سخت فرو کنند.
- نحوه کارکرد: هوا پشت یک پیستون بزرگ ذخیره شده است. با فشردن ماشه، یک شیر به سرعت باز شده و حجم زیادی از هوای فشرده به پشت پیستون هجوم میبرد. پیستون به جلو پرتاب شده و به تیغهای (به نام سنبه) ضربه میزند که میخ را به داخل چوب پرتاب میکند.
- سیستم ایمنی: تقریباً تمام این ابزارها یک ضامن در نوک خود دارند که تا زمانی که به سطح کار چسبانده نشود، ماشه عمل نمیکند تا از پرتاب تصادفی میخ جلوگیری شود.
۴. مزیت بزرگ: قدرت نسبت به وزن
اصلیترین دلیل برتری ابزارهای بادی بر برقی در مصارف صنعتی، همین نسبت است.
- حذف موتور: در ابزار بادی، موتور الکتریکی سنگین، سیمپیچ مسی و آهنربا وجود ندارد. جای آن را یک محفظه خالی و چند پره کوچک گرفته است.
- خنککنندگی خودکار: هوای فشرده هنگام منبسط شدن و خروج از ابزار، خنک میشود. بنابراین ابزار بادی برخلاف مدل برقی، هرگز داغ نمیکند و میتواند ۲۴ ساعته بدون وقفه کار کند.
- ایمنی در محیط مرطوب: چون جریانی از الکتریسیته در دست کارگر نیست، خطر برقگرفتگی در محیطهای خیس یا آتشسوزی در محیطهای حاوی گازهای مشتعل (مثل رنگکاری) صفر است.
جدول مقایسهای: بادی در مقابل برقی
ویژگی | ابزار بادی (Pneumatic) | ابزار برقی (Corded/Cordless) |
وزن | بسیار سبک و خوشدست | سنگین (به دلیل موتور و باتری) |
استهلاک | بسیار کم (قطعات متحرک ساده) | متوسط (زغال و سیمپیچ) |
هزینه اولیه | گران (نیاز به خرید کمپرسور) | ارزان تا متوسط |
تداوم کار | نامحدود (داغ نمیکند) | نیاز به استراحت برای خنک شدن |
قابلیت حمل | محدود (وابسته به شیلنگ هوا) | بسیار بالا (به خصوص مدل شارژی) |
۵. واحد مراقبت؛ نگهبان ابزارهای بادی
بزرگترین دشمن ابزار بادی، رطوبت موجود در هوای فشرده است که باعث زنگزدگی داخلی میشود. برای جلوگیری از این اتفاق، از سیستمی به نام FRL استفاده میشود:
- Filter (فیلتر): رطوبت و گرد و غبار را میگیرد.
- Regulator (رگولاتور): فشار هوا را روی مقدار استاندارد (معمولاً ۹۰ PSI) ثابت نگه میدارد.
- Lubricator (روغنزن): به طور خودکار قطرات بسیار ریز روغن را وارد جریان هوا میکند تا قطعات داخلی ابزار حین کار روغنکاری شوند.
